Ο χαιρετισμός του Προέδρου του Τμήματος Θεολογίας του ΑΠΘ Καθηγητή Παναγιώτη Σκαλτσή στην Επιστημονική Ημερίδα για την Αγία και Mεγάλη Σύνοδο
Παναγιώτατε
Σεβασμιώτατε, Θεοφιλέστατε, Σεβαστοί Πατέρες
Κύριε Κοσμήτορα
Κύριε Πρόεδρε τοῦ Τμήματος
Ποιμαντικῆς & Κοινωνικῆς Θεολογίας
Σεβαστοί Κύριοι Ομότιμοι Καθηγητές
Κυρίες καί Κύριοι Συνάδελφοι
Αγαπητές φοιτήτριες και Αγαπητοί Φοιτητές
Κυρίες καί Κύριοι,
Σέ μίαν ἐποχή πού ὁ κόσμος συνεχῶς μεταβάλλεται καί ἰδιαίτερα στόν 21ο
αἰ. πού συνεχῶς δοκιμάζεται, ἡ Ἐκκλησία δέν μπορεῖ παρά νά εἶναι
παροῦσα κάνοντας πάντοτε ἐπίκαιρο τό μήνυμα τοῦ Εὐαγγελίου γιά τήν ἐν
Χριστῷ ζωή καί σωτηρία τοῦ ἀνθρώπου.
Εἶναι γεγονός ὅτι οἱ ἰδεολογικές
συγκρούσεις, οἱ κοινωνικές ταραχές, οἱ ἐθνοφυλετικές ἀντιλήψεις, τα
παραθρησκευτικά μορφώματα για τα οποία μίλησε και ο κ. Κοσμήτορας καί
κυρίως οἱ θρησκευτικές ἐμμονές καί ἀγκυλώσεις πολώνουν τίς μεταξύ τῶν
ἀνθρώπων σχέσεις, σκοτίζουν τόν ὁρίζοντα τῆς ἐν πνεύματι καί ἀληθείᾳ
βιοτῆς, δοκιμάζουν τήν ἑνότητα τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ σώματος, δυσκολεύουν
τό ἔργο τῆς ποιμαντικῆς εὐθύνης πού ὡς πηγή ἔμπνευσης καί πρακτικῆς εἶχε
καί ἔχει πάντοτε τήν «εὐχαριστιακή καί συνοδική φύση τῆς Ἐκκλησίας, ζῶσα ὑπό τήν πνοήν καί τήν καθοδήγησιν τοῦ Παρακλήτου τῆς Ἐκκλησίας»[1].
Ἡ ἱστορία καί οἱ συνθῆκες πού τήν
διαμορφώνουν εἶναι ἀψευδεῖς μάρτυρες μίας ἀπουσίας, τῆς ἐπί πολλούς
δηλαδή αἰῶνες μή σύγκλησης Συνόδου μέ οἰκουμενικό καί διορθόδοξο
χαρακτῆρα. Φαίνεται πώς τό πλήρωμα τοῦ χρόνου ἦρθε στόν 20ό
αἰ. καί στίς μέρες μας πού οἱ πρωτοβουλίες τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου
μέ τίς Διορθόδοξες Ἐπιτροπές καί τίς Πανορθόδοξες Διασκέψεις ὁδήγησαν
στή σύγκληση τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου στό Κολυμπάρι τῆς Κρήτης τόν
Ἰούνιο τοῦ 2016, μέ τή θεματολογία πού ὅλοι γνωρίζουμε.
Ὁ σκοπός τῆς ἐν λόγῳ Συνόδου εἶναι συγκεκριμένος καί σαφής. Νά ζωντανέψει στό σήμερα «θεσμούς Ἐκκλησίας πατρικούς»[2] νά ὑπενθυμίσει αὐτό πού «ἡ σοφία ἐπαρρησιάσατο» καί ὁ Χριστός ἐβράβευσε[3],
νά προβάλλει τήν ἀλήθεια τῆς ἁγιότητας, τῆς καθολικότητας καί
ἀποστολικότητας τῆς Ἐκκλησίας. Ὅ,τι δηλαδή τῆς δίνει τή δυνατότητα νά
θυμίζει στό σύγχρονο ἄνθρωπο τήν ἀποστολή της, καί νά τοῦ ἀπευθύνει τήν
πρόσκληση «ἔρχου καί ἴδε»[4]. Πρόσκληση παρηγορίας, εἰρήνης, καταλλαγῆς, ἑνότητας καί εὐθύνης ἀπέναντι στά προβλήματα καί τίς προκλήσεις τῶν καιρῶν.
Ἡ Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδος ἀναμφίβολα
ὑπῆρξε σταθμός στήν ἱστορία τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας. Εἶναι μία
πραγματικότητα πού, ὅπως τόνισε ὁ Οἰκουμενικός μας Πατριάρχης κ.
Βαρθολομαῖος, προέκυψε ἀπό «τήν συνοδικήν ταυτότητα τῆς Ἐκκλησίας, ἡ
ὁποία ὑπάρχει μόνο ἐν Συνόδῳ. Γι’ αὐτό καί ἡ ἀντίθεσις στήν σύγκλησιν
τῆς Συνόδου ἀποτελεῖ ἀθέτησιν τῆς Πατερικῆς Παραδόσεως τῆς Ἐκκλησίας.
Συνοδικότητα σημαίνει ὑπέρβασιν τῆς ἀτομικότητος χάριν τοῦ πνεύματος τῆς
καθολικότητος».
Ἡ ἀκαδημαϊκή κοινότητα, ἡ θεολογική
ἐπιστήμη ὡς ἔκφραση τῆς ζωῆς τῆς Ἐκκλησίας καί ἡ Ἐκκλησία ὡς ἡ κιβωτός
τοῦ πλουτισμοῦ τῆς θεολογίας ὀφείλουν νά ἐργάζονται καί νά
συνεργάζονται, πέρα ἀπό ζηλωτικές ἀκρότητες, διασπαστικές ἐπιλογές καί
συνθήματα ἐντυπωσιασμοῦ, γιά τήν καλλιέργεια αὐτοῦ τοῦ πνεύματος, τῆς
συνοδικότητας καί τῆς καθολικότητας.
Ἡ σημερινή εὐκαιρία μέ τήν ἀπό τήν
Θεολογική Σχολή καί τήν Ἱερά Μητρόπολη Θεσσαλονίκης συνδιοργάνωση αὐτῆς
τῆς ἐπιστημονικῆς ἡμερίδος περνᾶ ἀκριβῶς στό λαό τοῦ Θεοῦ τό μήνυμα πού
ἀπορρέει ἀπό τήν Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδο. Ὅτι δηλαδή ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία
σήμερα ἔχει νά διαδραματίσει πολυσήμαντο ρόλο τόσο σέ τοπικό, ὅσο καί σέ
παγκόσμιο ἐπίπεδο. Θά εἶναι κρίμα, ἐμεῖς οἱ ἴδιοι μέ τόν ἐγωκεντρισμό
μας νά σταθοῦμε ἐμπόδιο σ’ αὐτή της τήν ἀποστολή, ἀποστολή ἐλπίδας,
ἀγάπης καί εἰρήνης σέ ὅλο τόν κόσμο.
Μέ αὐτές τίς σκέψεις χαιρετίζω τήν ἡμερίδα καί εὔχομαι καλήν ἐπιτυχία στίς ἐργασίες της.
Σᾶς εὐχαριστῶ.
[1] Ἀθανασίου Γιέβτιτς, «Παράδοσις καί ἀνανέωσις ἐν τῷ θεσμῷ τῶν Οἰκουμενικῶν Συνόδων», ἐν Χριστός ἀρχή καί τέλος, Ἀθῆναι 1983, σ. 168.
[2] Τροπάριο η΄ ὠδῆς Κανόνα Κυριακῆς τῆς Ὀρθοδοξίας.
[3] Πρβλ. Συνοδικόν τῆς Ὀρθοδοξίας.
[4] Ίω. 1, 46.