Archimandrite Andrzej Borkowski Katedra Teologii Prawosławnej Uniwersytet w Białymstoku Polska borkowskiunath@yahoo.gr
Archimandryta Andrzej Borkowski, Autokefalia w świetle przygotowań do Wielkiego Soboru, Elpis, 18 2016: 165-170.
Abstract: Among the topics submitted, but finally not elaborated and discussed at the Pan-Orthodox Synod, is found the manner of
granting autocephaly. Calling the Great Synod signifies a revival of the institution of conciliarity’s activity at the Pan-Orthodox level in
a similar manner as at the Great Ecumenical Councils. Unfortunately, the issue of autocephaly was not approved at the Fifth Pre-Conciliar
Pan-Orthodox Conference. The topic of autocephaly and the means by which it is proclaimed did not receive the required
unanimous voting (consensus) despite the in-depth discussion at the Inter-Orthodox Preparatory Commission and the Pre-Conciliar
Pan-Orthodox Conference meetings. The resolutions of the abovementioned meetings and lively discussion provoked by the topic,
gave the question of autocephaly a new dimension and produced new elements and theories. The manner of granting autocephalous
status in the Orthodox Church is an extremely important question today and is awaiting a solution by establishing commonly accepted
canons which guarantee the preservation of Orthodox unity. The difficulties experienced in the discussion are caused a the lack of specific
and clear canonical resolutions regarding the meaning of autocephaly, the conditions of granting it, who is the responsible organ
for its granting or deprivation, and also concerning the internal relations of daughter Churches with their Mother Churches and their
relations with the remaining Autocephalous Churches.
Streszczenie: Wśród przedłożonej tematyki, która nie została ostatecznie wypracowana i przedłożona na Soborze panprawosławnym
znajduje się sposób ogłaszania autokefalii. Zwołanie Wielkiego Soboru oznaczało wznowienie działalności instytucji soborowości na
szczeblu ogólnoprawosławnym, na wzór Soborów powszechnych. Niestety, podczas V Komisji przygotowawczej, na której poruszono
temat autokefalii nie osiągnięto ostatecznej zgody. Temat sposobu ogłaszania autokefalii kościelnej, pomimo dogłębnej dyskusji w ramach
Międzyprawosławnej Komisji Przygotowawczej i Ogólnoprawosławnej Konferencji Przedsoborowej, nie uzyskał wymaganej
jednogłośnej zgody – konsensusu. Uchwały powyższych spotkań oraz wywołana w ich wyniku żywa dyskusja, dodały kwestii autokefalii
nowy wymiar oraz wniosły nowe elementy i teorie. Sposób udzielania ustroju autokefalii w Kościele prawosławnym stanowi dziś
niezwykle ważną kwestię, oczekującą na rozwiązanie przez ustalenie wspólnie przyjętych kanonów, będących gwarantem zachowania
jedności Prawosławia. Trudności w dyskusji polegają na braku konkretnych i jasnych uchwał kanonicznych odnośnie znaczenia pojęcia
autokefalii, warunków jej udzielania, kto jest odpowiedzialnym organem udzielania lub jej pozbawiania, ale także odnośnie wewnętrznych
relacji Kościoła-córki i Kościoła-matki oraz tych z pozostałymi Kościołami autokefalicznymi.
Keywords: Orthodox Church, autocephaly, Pan-Orthodox Synod
Słowa kluczowe: Kościół prawosławny, autokefalia, sobór pan-prawosławny
click here