 |
| Ο Οικουμενικός Πατριάρχης, κ. Βαρθολομαίος (AP Photo/Lefteris Pitarakis) |
Του Θεόδωρου Καλμούκου, Φως Φαναρίου
20 Δεκεμβρίου 2019
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ. Ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος σε αποκλειστική συνέντευξή του στον «Εθνικό Κήρυκα», ομιλεί
για την Αρχιεπισκοπή Αμερικής, την Ομογένεια, την Ελληνική γλώσσα και
Πολιτισμό, τον Αρχιεπίσκοπο Ελπιδοφόρο, τον Αντώνη Διαματάρη, την
Ορθόδοξη Εκκλησία ανά την Οικουμένη και πολλά άλλα.
Η συνέντευξη του Παναγιωτάτου έχει ως εξής:
«Εθνικός Κήρυξ»: Παναγιώτατε, ποιες είναι οι σκέψεις σας για την Αρχιεπισκοπή Αμερικής και συνωδά οι ευχές, οι ελπίδες και οι προσδοκίες σας γι’ αυτήν με τον νέον Αρχιεπίσκοπο κ. Ελπιδοφόρο;
Οικουμενικός Πατριάρχης: Η Ιερά Αρχιεπισκοπή Αμερικής είναι η μεγάλη Επαρχία του Οικουμενικού Θρόνου, με ακαταλύτους δεσμούς με την Μητέρα Εκκλησίαν. Ο Αρχιεπίσκοπος Ελπιδοφόρος είναι σαρξ εκ της σαρκός του Φαναρίου, είναι γνήσιος φορεύς και εκφραστής του πνεύματός του, δυναμικός, εργατικός, μορφωμένος, πανεπιστημιακός καθηγητής θεολογίας, επικοινωνιακός, με ευαισθησίαν διά τας ποιμαντικάς ανάγκας των πιστών, με βαθείαν πίστιν και εμπιστοσύνην εις την πρόνοιαν του Θεού και με όραμα διά το μέλλον. Είναι αυθεντικώς παραδοσιακός και σύγχρονος άνθρωπος, ή ορθότερον: επειδή είναι παραδοσιακός είναι και πρωτοπόρος. Οι «συντηρητικοί» δεν κατανοούν το νόημα της παραδόσεως. Παραδοσιακότης δεν είναι στροφή εις το παρελθόν εν αναμονή μαγικών λύσεων, αλλά αξιοποίησις της πείρας του παρελθόντος διά την καλήν μαρτυρίαν εν τω εκάστοτε παρόντι. Ο Αρχιεπίσκοπος Ελπιδοφόρος έδωκεν ήδη, εντός των πρώτων έξι μηνών της θητείας του, το στίγμα του. Αναμένομεν πολλά από αυτόν. Οικουμενικός Πατριάρχης: Η αποστολή της Εκκλησίας έχει αμετακινήτους άξονας: Αυτοί είναι η εξαγγελία του Ευαγγελίου, ο αγιασμός των πιστών και η λειτουργική ζωή, η διακονία του πλησίον και η βίωσις και διάσωσις των υψηλών πνευματικών αξιών του πολιτισμού της Ορθοδοξίας και της Ορθοδόξου ταυτότητος, η μαρτυρία της εν Χριστώ ελευθερίας εν τω συγχρόνω κόσμω. Ειδικώτερον διά τον εκκλησιαστικόν βίον εν Αμερική θεωρούμεν ότι ιδιαιτέρα έμφασις πρέπει να δοθεί εις την καλλιέργειαν και βίωσιν της γνησίας λειτουργικής παραδόσεως της Εκκλησίας -ο καθηγητής και Αρχων του Οικουμενικού Θρόνου Χρήστος Γιανναράς έγραψε κάποτε ότι «Μόνο σωστή λατρεία, τίποτε άλλο- θα ήταν έκρηξη πολιτιστική-, εις την ενοριακήν ζωήν και το κοινοτικόν ήθος, εις την ποιμαντικήν μέριμναν διά την νεολαίαν, εις την θεολογικήν παιδείαν και την εκπαίδευσιν γενικώτερον. Βεβαίως, διά μέσου όλων αυτών πρέπει να αναδεικνύεται και ο δεσμός των εν Αμερική παρουσιών και εκφράσεων του Οικουμενικού Πατριαρχείου και του ποιμνίου του με το Σεπτόν Κέντρον της Ορθοδοξίας, το οποίον διέσωσεν επί αιώνας και εκφράζει και σήμερον, ως παράδοσις Αγίων και Μαρτύρων της πίστεως, ως «άρχουσα και πάσχουσα» Εκκλησία, ως φύλαξ των οσίων και ιερών του Γένους, την αυθεντικότητα της Ορθοδόξου αυτοσυνειδησίας.
«Ε.Κ.»: Επειτα από 28 έτη στον Οικουμενικό Θρόνο, ποια είναι η μεγαλύτερη αγωνία και ανησυχία σας για την πορεία της Ορθόδοξης Εκκλησίας όπως εμφανίζεται σήμερα, του Κόσμου εν γένει, και του Χριστιανισμού γενικότερα;
Οικουμενικός Πατριάρχης: Από της ενάρξεως της Πατριαρχικής μας θητείας πρώτιστον μέλημά μας ήτο η ενότης της Ορθοδοξίας και η κοινή μαρτυρία των Ορθοδόξων Εκκλησιών εις τον σύγχρονον κόσμον. Θεωρούμεν την ενότητα αυτήν απαραίτητον προϋπόθεσιν και διά τον διάλογον με τον λοιπόν χριστιανικόν κόσμον και με τας άλλας θρησκείας, αλλά και με τον πολιτισμόν της εποχής μας. Η μαρτυρία της Εκκλησίας δίδεται πάντοτε μέσα εις εν ωρισμένον ιστορικόν και πολιτισμικόν πλαίσιον. Αυτό σήμερα χαρακτηρίζεται και καθορίζεται από μεγάλας αλλαγάς και προόδους εις τον χώρον της επιστήμης και της τεχνολογίας, των κοινωνικών σχέσεων και της κοινωνικής οργανώσεως, της πολιτικής και της οικονομίας. Ζώμεν μίαν ανατροπήν και μεταξίωσιν των αξιών, την αποθέωσιν των ατομικών δικαιωμάτων, τας πολιτισμικάς συγκρούσεις, τας μαζικάς μετακινήσεις πληθυσμών, τας εκρήξεις θρησκευτικού φονταμενταλισμού, την ανοικτήν και την δομικήν βίαν, την καταστροφήν του φυσικού περιβάλλοντος και την προϊούσαν κλιματικήν αλλαγήν. Εις αυτό το πλαίσιον καλούμεθα να είμεθα ορθόδοξοι χριστιανοί, να δίδωμεν λόγον «περί της εν ημίν ελπίδος». Προφανέστατα, η εσωστρέφεια και η αδιαφορία διά τον κόσμον δεν είναι η ορθή στάσις διά την Εκκλησίαν. Το Οικουμενικόν Πατριαρχείον ποτέ δεν παρημέλησεν, εν ονόματι της λειτουργικής ζωής και της πνευματικής αποστολής του, την φιλάνθρωπον μαρτυρίαν εν τω κόσμω, την διακονίαν και την αλληλεγγύην. Υπήρξε διαχρονικώς «διακονική Εκκλησία». Τον πολιτισμόν της αγάπης, της δικαιοσύνης και της ειρήνης οφείλει να εκπροσωπεί και σήμερον η Ορθοδοξία, πάντοτε εν αναφορά προς τον αιώνιον προορισμόν του ανθρώπου.
«Ε.Κ.»: Τι πιστεύετε για την Ομογένεια της Αμερικής; Τι είμαστε εμείς για σας;
Οικουμενικός Πατριάρχης: Τρέφομεν μεγάλας προσδοκίας διά το μέλλον της Ομογενείας της Αμερικής, τας οποίας τροφοδοτεί ο δυναμισμός της εν τω παρόντι. Θεωρούμεν υψίστης σημασίας δι’ αυτήν, την διάσωσιν της Ορθοδόξου ταυτότητος, την ανάπτυξιν του αισθητηρίου διά την αξίαν της ελληνικής γλώσσης και της καταλυτικής συμβολής της εις τον πολιτισμόν, καθώς και την ακατάλυτον αναφοράν εις την Μητέρα Εκκλησίαν της Κωνσταντινουπόλεως. Δι’ ημάς είσθε τα προσφιλέστατα πνευματικά τέκνα, διά τα οποία είμεθα υπερήφανοι και διά την κατά Θεόν προκοπήν των οποίων προσευχόμεθα εις τον Δοτήρα παντός αγαθού. Οπως είπεν ο Ιερώτατος Αρχιεπίσκοπος Αμερικής Ελπιδοφόρος αμέσως μετά την εκλογήν του, «the Archdiocese of America is the pride of the Ecumenical Patriarchate». (Η Αρχιεπισκοπή Αμερικής είναι το καύχημα του Οικουμενικού Πατριαρχείου). Προγευόμεθα της χαράς της επισκέψεώς μας πλησίον σας τον προσεχή Μάιον.
«Ε.Κ.»: Εχετε κάποιο σχόλιο για τη θήτευση του κ. Αντώνη Διαματάρη στη θέση του Υφυπουργού Εξωτερικών για θέματα Απόδημου Ελληνισμού και Εκκλησιών της Διασποράς; Ποια η εμπειρία σας από τη συνεργασία σας κατά τους περασμένους μήνες.
Οικουμενικός Πατριάρχης: Ο κ. Διαματάρης δεν είναι ξένος ούτε εις ημάς προσωπικώς ούτε, βεβαίως, εις την Ομογένειαν. Είναι γέννημα – θρέμμα της Ελληνικής Διασποράς, γνωρίζει τα προβλήματα και τας προοπτικάς της και έχει εργασθεί επί μακρόν αποτελεσματικώς δι’ αυτήν. Ως Υφυπουργός Εξωτερικών διά Θέματα Αποδήμου Ελληνισμού έχει επισκεφθεί το Φανάριον και είχομεν πολύ ενδιαφέρουσαν ανταλλαγήν απόψεων και αρίστην συνεργασίαν. Οπου και αν μετέβη κατά την θητείαν του, αφήκεν θετικάς εντυπώσεις εις τους ομογενείς, έδειξε ζωηρόν ενδιαφέρον διά τα ζητήματα τα οποία τους απασχολούν. Είμεθα βέβαιοι ότι θα συνεχίσει να προσφέρει εις την Ομογένειαν πολυτίμους υπηρεσίας, με την γνώσιν και την πείραν του.
Η συνέντευξη του Παναγιωτάτου έχει ως εξής:
«Εθνικός Κήρυξ»: Παναγιώτατε, ποιες είναι οι σκέψεις σας για την Αρχιεπισκοπή Αμερικής και συνωδά οι ευχές, οι ελπίδες και οι προσδοκίες σας γι’ αυτήν με τον νέον Αρχιεπίσκοπο κ. Ελπιδοφόρο;
Οικουμενικός Πατριάρχης: Η Ιερά Αρχιεπισκοπή Αμερικής είναι η μεγάλη Επαρχία του Οικουμενικού Θρόνου, με ακαταλύτους δεσμούς με την Μητέρα Εκκλησίαν. Ο Αρχιεπίσκοπος Ελπιδοφόρος είναι σαρξ εκ της σαρκός του Φαναρίου, είναι γνήσιος φορεύς και εκφραστής του πνεύματός του, δυναμικός, εργατικός, μορφωμένος, πανεπιστημιακός καθηγητής θεολογίας, επικοινωνιακός, με ευαισθησίαν διά τας ποιμαντικάς ανάγκας των πιστών, με βαθείαν πίστιν και εμπιστοσύνην εις την πρόνοιαν του Θεού και με όραμα διά το μέλλον. Είναι αυθεντικώς παραδοσιακός και σύγχρονος άνθρωπος, ή ορθότερον: επειδή είναι παραδοσιακός είναι και πρωτοπόρος. Οι «συντηρητικοί» δεν κατανοούν το νόημα της παραδόσεως. Παραδοσιακότης δεν είναι στροφή εις το παρελθόν εν αναμονή μαγικών λύσεων, αλλά αξιοποίησις της πείρας του παρελθόντος διά την καλήν μαρτυρίαν εν τω εκάστοτε παρόντι. Ο Αρχιεπίσκοπος Ελπιδοφόρος έδωκεν ήδη, εντός των πρώτων έξι μηνών της θητείας του, το στίγμα του. Αναμένομεν πολλά από αυτόν. Οικουμενικός Πατριάρχης: Η αποστολή της Εκκλησίας έχει αμετακινήτους άξονας: Αυτοί είναι η εξαγγελία του Ευαγγελίου, ο αγιασμός των πιστών και η λειτουργική ζωή, η διακονία του πλησίον και η βίωσις και διάσωσις των υψηλών πνευματικών αξιών του πολιτισμού της Ορθοδοξίας και της Ορθοδόξου ταυτότητος, η μαρτυρία της εν Χριστώ ελευθερίας εν τω συγχρόνω κόσμω. Ειδικώτερον διά τον εκκλησιαστικόν βίον εν Αμερική θεωρούμεν ότι ιδιαιτέρα έμφασις πρέπει να δοθεί εις την καλλιέργειαν και βίωσιν της γνησίας λειτουργικής παραδόσεως της Εκκλησίας -ο καθηγητής και Αρχων του Οικουμενικού Θρόνου Χρήστος Γιανναράς έγραψε κάποτε ότι «Μόνο σωστή λατρεία, τίποτε άλλο- θα ήταν έκρηξη πολιτιστική-, εις την ενοριακήν ζωήν και το κοινοτικόν ήθος, εις την ποιμαντικήν μέριμναν διά την νεολαίαν, εις την θεολογικήν παιδείαν και την εκπαίδευσιν γενικώτερον. Βεβαίως, διά μέσου όλων αυτών πρέπει να αναδεικνύεται και ο δεσμός των εν Αμερική παρουσιών και εκφράσεων του Οικουμενικού Πατριαρχείου και του ποιμνίου του με το Σεπτόν Κέντρον της Ορθοδοξίας, το οποίον διέσωσεν επί αιώνας και εκφράζει και σήμερον, ως παράδοσις Αγίων και Μαρτύρων της πίστεως, ως «άρχουσα και πάσχουσα» Εκκλησία, ως φύλαξ των οσίων και ιερών του Γένους, την αυθεντικότητα της Ορθοδόξου αυτοσυνειδησίας.
«Ε.Κ.»: Επειτα από 28 έτη στον Οικουμενικό Θρόνο, ποια είναι η μεγαλύτερη αγωνία και ανησυχία σας για την πορεία της Ορθόδοξης Εκκλησίας όπως εμφανίζεται σήμερα, του Κόσμου εν γένει, και του Χριστιανισμού γενικότερα;
Οικουμενικός Πατριάρχης: Από της ενάρξεως της Πατριαρχικής μας θητείας πρώτιστον μέλημά μας ήτο η ενότης της Ορθοδοξίας και η κοινή μαρτυρία των Ορθοδόξων Εκκλησιών εις τον σύγχρονον κόσμον. Θεωρούμεν την ενότητα αυτήν απαραίτητον προϋπόθεσιν και διά τον διάλογον με τον λοιπόν χριστιανικόν κόσμον και με τας άλλας θρησκείας, αλλά και με τον πολιτισμόν της εποχής μας. Η μαρτυρία της Εκκλησίας δίδεται πάντοτε μέσα εις εν ωρισμένον ιστορικόν και πολιτισμικόν πλαίσιον. Αυτό σήμερα χαρακτηρίζεται και καθορίζεται από μεγάλας αλλαγάς και προόδους εις τον χώρον της επιστήμης και της τεχνολογίας, των κοινωνικών σχέσεων και της κοινωνικής οργανώσεως, της πολιτικής και της οικονομίας. Ζώμεν μίαν ανατροπήν και μεταξίωσιν των αξιών, την αποθέωσιν των ατομικών δικαιωμάτων, τας πολιτισμικάς συγκρούσεις, τας μαζικάς μετακινήσεις πληθυσμών, τας εκρήξεις θρησκευτικού φονταμενταλισμού, την ανοικτήν και την δομικήν βίαν, την καταστροφήν του φυσικού περιβάλλοντος και την προϊούσαν κλιματικήν αλλαγήν. Εις αυτό το πλαίσιον καλούμεθα να είμεθα ορθόδοξοι χριστιανοί, να δίδωμεν λόγον «περί της εν ημίν ελπίδος». Προφανέστατα, η εσωστρέφεια και η αδιαφορία διά τον κόσμον δεν είναι η ορθή στάσις διά την Εκκλησίαν. Το Οικουμενικόν Πατριαρχείον ποτέ δεν παρημέλησεν, εν ονόματι της λειτουργικής ζωής και της πνευματικής αποστολής του, την φιλάνθρωπον μαρτυρίαν εν τω κόσμω, την διακονίαν και την αλληλεγγύην. Υπήρξε διαχρονικώς «διακονική Εκκλησία». Τον πολιτισμόν της αγάπης, της δικαιοσύνης και της ειρήνης οφείλει να εκπροσωπεί και σήμερον η Ορθοδοξία, πάντοτε εν αναφορά προς τον αιώνιον προορισμόν του ανθρώπου.
«Ε.Κ.»: Τι πιστεύετε για την Ομογένεια της Αμερικής; Τι είμαστε εμείς για σας;
Οικουμενικός Πατριάρχης: Τρέφομεν μεγάλας προσδοκίας διά το μέλλον της Ομογενείας της Αμερικής, τας οποίας τροφοδοτεί ο δυναμισμός της εν τω παρόντι. Θεωρούμεν υψίστης σημασίας δι’ αυτήν, την διάσωσιν της Ορθοδόξου ταυτότητος, την ανάπτυξιν του αισθητηρίου διά την αξίαν της ελληνικής γλώσσης και της καταλυτικής συμβολής της εις τον πολιτισμόν, καθώς και την ακατάλυτον αναφοράν εις την Μητέρα Εκκλησίαν της Κωνσταντινουπόλεως. Δι’ ημάς είσθε τα προσφιλέστατα πνευματικά τέκνα, διά τα οποία είμεθα υπερήφανοι και διά την κατά Θεόν προκοπήν των οποίων προσευχόμεθα εις τον Δοτήρα παντός αγαθού. Οπως είπεν ο Ιερώτατος Αρχιεπίσκοπος Αμερικής Ελπιδοφόρος αμέσως μετά την εκλογήν του, «the Archdiocese of America is the pride of the Ecumenical Patriarchate». (Η Αρχιεπισκοπή Αμερικής είναι το καύχημα του Οικουμενικού Πατριαρχείου). Προγευόμεθα της χαράς της επισκέψεώς μας πλησίον σας τον προσεχή Μάιον.
 |
| Ο πρώην υφυπουργός Εξωτερικών Αντώνης Διαματάρης με τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο στην Θρονική Γιορτή της Εκκλησίας Κωνσταντινουπόλεως. Φωτογραφία Οικουμενικό Πατριαρχείο/Νίκος Μαγγίνας. |
«Ε.Κ.»: Εχετε κάποιο σχόλιο για τη θήτευση του κ. Αντώνη Διαματάρη στη θέση του Υφυπουργού Εξωτερικών για θέματα Απόδημου Ελληνισμού και Εκκλησιών της Διασποράς; Ποια η εμπειρία σας από τη συνεργασία σας κατά τους περασμένους μήνες.
Οικουμενικός Πατριάρχης: Ο κ. Διαματάρης δεν είναι ξένος ούτε εις ημάς προσωπικώς ούτε, βεβαίως, εις την Ομογένειαν. Είναι γέννημα – θρέμμα της Ελληνικής Διασποράς, γνωρίζει τα προβλήματα και τας προοπτικάς της και έχει εργασθεί επί μακρόν αποτελεσματικώς δι’ αυτήν. Ως Υφυπουργός Εξωτερικών διά Θέματα Αποδήμου Ελληνισμού έχει επισκεφθεί το Φανάριον και είχομεν πολύ ενδιαφέρουσαν ανταλλαγήν απόψεων και αρίστην συνεργασίαν. Οπου και αν μετέβη κατά την θητείαν του, αφήκεν θετικάς εντυπώσεις εις τους ομογενείς, έδειξε ζωηρόν ενδιαφέρον διά τα ζητήματα τα οποία τους απασχολούν. Είμεθα βέβαιοι ότι θα συνεχίσει να προσφέρει εις την Ομογένειαν πολυτίμους υπηρεσίας, με την γνώσιν και την πείραν του.