KNOWING GOD IN A TIME OF SORROWS ΓΝΩΡΊΖΟΝΤΑΣ ΤΟΝ ΘΕΌ ΕΝ ΚΑΙΡΏ ΘΛΊΨΕΩΣ

Pastoral Health Care of the Ecumenical Patriarchate
Greek-English
Fr. Dumitru Staniloae “The Victory of the Cross”, Fairacres Publication

Knowing God in a time of sorrows 

Job always conceived God in relation to the gifts he had received from the Lord and how people related to him as a righteous man. In his sufferings, he began to come to ‘know’ God beyond the gifts he had received. He recognized Him as the Giver of everything. In order to gain knowledge of this, he had to lose all his processions. “He lost the respect of others, he lost his health, his wealth – all thing – in order to see God in all His greatness and wisdom and marvelous nature. In losing all things, he did not doubt God and thus he came to see the apophatic, inexpressible character of God who is beyond all human understanding. He saw God in a higher way than is possible merely through his gifts. He saw God immediately through his suffering.

The believer continually needs to make abstraction of  the  things  of  this world, needs to  put the  things  of this world  into brackets of forgetfulness,  in order  to  think  of God  who  is above all human  understanding.  But sometimes  it  is  necessary  that  God  himself should  intervene in order  to throw  into relief the   little  value  of the  things  of this  world   in  comparison   with  God,  their transitory,  passing  nature in contrast to the eternity  of God, in order to show us  more   clearly  God's  infinite  transcendence  of  his  gifts  and  his  ineffable presence  with  us.  In such cases it seems to us that God himself abandons us. This is because sometimes we become so attached  to  things  that  we  can no longer  see God.  Sometimes we  make  so  close  a  link  between  God  and  the things  which   he  gives,  that   we  identify  God  with  these  things  and  totally forget  God  in himself,  and  then  if God  no  longer  shows his interest in us by giving  us gifts  it  seems  to  us that  he has abandoned us.

 For this reason, the cross often seems to us a sign of our being abandoned by God.  But it can also happen that God does really withdraw himself from our vision in order to prove and strengthen the tenacity of our love for him.   Even our Lord Jesus Christ on the cross had this  feeling  of complete abandonment by God. But even the Lord Jesus never weakened in his love for God.

In reality, God never abandons us in whatever situation we find ourselves. It is possible that he may disappear  for  a  time,   for  a moment,  from  our horizon,  from  our  understanding.  But the God  whom  we habitually  think  of in terms  of creation will then  appear  to  us in  the  true  greatness  of his glory which  is indefinable and  inexpressible in human  thoughts and  words.

Γνωρίζοντας τον Θεό εν καιρώ θλίψεως

π. Δημήτριος Στανιλοάε Η Νίκη του Σταυρού», Εκδόσεις Μαΐστρος

Ο Ιώβ κατανοούσε τον Θεό μέσα από τα δώρα που είχε λάβει από Εκείνον και με τον τρόπο που οι άνθρωποι τον θεωρούσαν ως έναν δίκαιο άνδρα.  Μέσα από τα παθήματά του, άρχισε να γνωρίζει τον Θεό πέρα από τα δώρα που είχε λάβει από Αυτόν. Τον αναγνώρισε ως τον Δοτήρα των πάντων. Για να αποκτήσει αυτή την επίγνωση, έπρεπε να χάσει όλα τα υπάρχοντά του.

«Έχασε το σεβασμό των άλλων, την υγεία του, τον πλούτο του, όλα, προσκειμένου να δει τον Θεό σε όλο Του το μεγαλείο, την σοφία και τη θαυμάσια φύση Του. Χάνοντας τα πάντα, δεν αμφισβήτησε τον Θεό και, έτσι, έφθασε να δει τον αποφατικό και άρρητο χαρακτήρα του Θεού, που είναι πέρα από κάθε ανθρώπινη κατανόηση. Είδε τον Θεό με έναν υψηλότερο τρόπο από εκείνον που είναι εφικτός αποκλειστικά και μόνο μέσα από τα δώρα Του. Τον είδε αμέσως μέσα από το μαρτύριό του.

«Ο πιστός συνεχώς χρειάζεται να προχωρεί αφαιρετικά πέρα από τα πράγματα αυτού του κόσμου, χρειάζεται να τα τοποθετεί σε παρενθέσεις λήθης, προκειμένου να σκεφθεί τον Θεό, που βρίσκεται πάνω από κάθε ανθρώπινη κατανόηση.

«Ωστόσο, μερικές φορές, είναι αναγκαίο ο ίδιος ο Θεός να πρέπει να παρέμβει, προκειμένου να αναδείξει τη μικρή αξία των πραγμάτων αυτού του κόσμου σε σύγκριση με το Θεό, την εφήμερη, παροδική φύση τους σε αντίθεση με την αιωνιότητα του Θεού, για να μας δείξει πιο ξεκάθαρα την απεριόριστη υπερβατικότητά Του έναντι των δώρων Του και την απερίγραπτη παρουσία Του μαζί μας. Σε τέτοιες περιπτώσεις, μας φαίνεται ότι ο ίδιος ο Θεός μας εγκαταλείπει. Αυτό συμβαίνει, διότι, μερικές φορές, συνδεόμαστε τόσο πολύ με τα πράγματα, ώστε δεν μπορούμε πια να δούμε τον Θεό. Ορισμένες φορές, συνδέουμε τόσο στενά τον Θεό με τα δώρα Του, ώστε ταυτίζουμε τον Θεό με αυτά, λησμονώντας ολοκληρωτικά τον Θεό καθ’ εαυτόν και, έπειτα, όταν ο Θεός δεν δείχνει περαιτέρω ενδιαφέρον για μας, δίνοντάς μας δώρα, μας φαίνεται ότι μας έχει εγκαταλείψει. Για το λόγο αυτό, ο σταυρός συχνά μας φαίνεται ως σημάδι της εγκατάλειψής μας από τον Θεό. Ωστόσο, μπορεί επίσης να συμβαίνει ο Θεός πράγματι να αποσύρει Εαυτόν από τη θέα μας, προκειμένου να αποδείξει και  να ενδυναμώσει την αντοχή της αγάπης μας για Εκείνον. Ακόμα και ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός είχε, πάνω στο Σταυρό, αυτό το ισχυρό αίσθημα πλήρους εγκατάλειψης από τον Θεό. Αλλά ακόμα και ο Κύριος Ιησούς ουδέποτε βρέθηκε αδύναμος στην αγάπη Του για τον Θεό.»

«Στην πραγματικότητα, ο Θεός ποτέ δεν μας εγκαταλείπει σε οποιανδήποτε κατάσταση κι αν βρισκόμαστε. Είναι πιθανό να εξαφανιστεί για κάποιο χρονικό διάστημα, για κάποια στιγμή, από τον ορίζοντά μας και από την κατανόησή μας. Όμως, ο Θεός, τον οποίο συνήθως σκεπτόμαστε με όρους της δημιουργίας, θα μας εμφανιστεί, κατόπιν, στο πραγματικό μεγαλείο της δόξας Του, που είναι απερίγραπτη και ανέκφραστη με ανθρώπινες σκέψεις και λέξεις.»