HOLY AND GREAT COUNCIL DOCUMENT

Draft Synodical Document

Κυριακή 26 Νοεμβρίου 2023

ΕΝΘΡΟΝΙΣΤΗΡΙΟΣ ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΦΙΛΟΘΕΟΥ

 


  Φώτο: ΑΠΕ-ΜΠΕ

EΝΘΡΟΝΙΣΤΗΡΙΟΣ ΛΟΓΟΣ

ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΦΙΛΟΘΕΟΥ
Καθεδρικός Ἱερός Ναός
τῆς τοῦ Θεοῦ Σοφίας Θεσσαλονίκης
Σάββατο 25 Νοεμβρίου 2023

«Δόξα τῷ Πατρί καί τῷ Υἱῷ καί τῷ Ἀγίῳ Πνεύματι, τῷ τριαδικῷ καί ἑνιαίῳ φωτί τῆς Θεότητος, τῆς ἐν Τριάδι μοναδικῶς ὑπαρχούσης καί διαιρουμένης ἀδιαιρέτως. Τριάς γάρ, εἷς Θεός παντοκράτωρ. Οὗ τήν δόξαν οἱ οὐρανοί διηγοῦνται, ἡ δέ γῆ τήν Αὐτοῦ δεσποτείαν, καί ἡ θάλασσα τό Αὐτοῦ κράτος, καί πᾶσα αἰσθητή καί νοητή κτίσις τήν Αὐτοῦ μεγαλειότητα κηρύττει πάντοτε· ὅτι Αὐτῷ πρέπει πᾶσα δόξα, τιμή, κράτος, μεγαλωσύνη τε καί μεγαλοπρέπεια, νῦν καί ἀεί καί εἰς τούς αἰῶνας τῶν αἰώνων» 1 .

Αἶνος καί Δοξολογία πρός τόν Τρισάγιο Θεό μας, παρ’ Οὗ «πᾶσα δόσις ἀγαθἠ καί πᾶν δώρημα τέλειον»2, ἁρμόζει πρίν ἀπό κάθε ἀνθρώπινο λόγο,
Μακαριώτατε Ἀρχιεπίσκοπε Ἀθηνῶν καί πάσης Ἑλλάδος κ. Ἱερώνυμε, σεπτέ Πρόεδρε τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος καί Τοποτηρητά τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Θεσσαλονίκης,
Σεβασμιώτατε Μητροπολῖτα Γέρον Χαλκηδόνος κ. Ἐμμανουήλ, Ἐκπρόσωπε τῆς Αὐτοῦ Θειοτάτης Παναγιότητος τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου κ. Βαρθολομαίου,
Παναγιώτατε Μητροπολῖτα καί σεβαστέ μας Γέροντα κ. Ἄνθιμε,
Σεβασμιώτατοι καί Θεοφιλέστατοι ἅγιοι Ἀρχιερεῖς,
Ἐντιμότατοι ἐκπρόσωποι τῆς Ἑλληνικῆς Κυβερνήσεως, τῆς Βουλῆς τῶν Ἑλλήνων, τῶν Περιφερειῶν, τῶν Δήμων, τῶν Ἐνόπλων Δυνάμεων ὅλων τῶν Σωμάτων, τῶν Δικαστικῶν Ἀρχῶν, τῶν Θρησκευτικῶν Δογμάτων καί Κοινοτήτων, τῶν τοπικῶν Συλλόγων καί Φορέων

Ἐλλογιμώτατοι Πρυτάνεις, Καθηγἠτριες καί Καθηγητές τῶν Ἀνωτάτων Ἐκπαιδευτικῶν Ἱδρυμάτων τῆς Πατρίδος μας,
Ἀγαπητοί Πατέρες καί ἀδελφοί μου εὐλογημένοι,

καθ’ ὅσον ὅ,τι εἴμαστε στόν Θεό τό ὀφείλουμε καί ὅ,τι ἔχουμε στόν Θεό ἀνήκει, μόνο στό πλαίσιο τῆς σχέσης μας μέ Ἐκεῖνον γίνονται ὅλα πραγματικότητα στή ζωή μας. Τίποτε δέν εἶναι ἔξω ἀπό τό σχέδιο τοῦ Θεοῦ καί γι’ αὐτό χρειάζεται, ἀκόμη κι ὅταν τό θέλημά μας εἶναι διαφορετικό, νά ἔχουμε ἐμπιστοσύνη στόν Θεό, ὁ Ὁποῖος
κυβερνᾶ τά πάντα μέ τόν πλοῦτο τῆς πανσοφίας Του.
Τοὐτη τή μεγάλη ὥρα, προσωπικά,

«Δέ θέλω τίποτε ἄλλο παρά νά μιλήσω ἁπλά, νά μοῦ δοθεῖ

ἐτούτη ἡ χάρη.

Γιατί καί τό τραγούδι τό φορτώσαμε μέ τόσες μουσικές

πού σιγά-σιγά βουλιάζει

καί τήν τέχνη μας τή στολίσαμε τόσο πολύ πού φαγώθηκε

ἀπό τά μαλάματα τό πρόσωπό της

κι εἶναι καιρός νά ποῦμε τά λιγοστά μας λόγια γιατί ἡ

ψυχή μας αὔριο κάνει πανιά» 3 .

Ἀδελφοί μου Θεσσαλονικεῖς, «Χάρις ὑμῖν καί εἰρήνη ἀπό Θεοῦ πατρός ἡμῶν καί Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ» 4. Σήμερα πού σᾶς συναντῶ γιά πρώτη φορά ὡς ὁ νέος Ἐπίσκοπός σας, ἐπιτρέψτε μου νά δανειστῶ τά λόγια τοῦ Ἀποστόλου Παύλου πρός τούς προγόνους σας, ἐπαναλαμβάνοντας ὅτι «εὐχαριστοῦμεν τῷ Θεῷ πάντοτε περί πάντων ὑμῶν» 5 .
Ἡ ἀποψινή Σύναξή μας ἀποτελεῖ τήν ἀρχή μιᾶς νέας σχέσης πού παραπέμπει στή ζωή τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ. Σᾶς εὐχαριστῶ γι’ αὐτή τή γεμάτη ἀγάπη ὑποδοχή σας, τήν ἀνθοστόλιστη καί εὐωδιάζουσα ἀπό τά μύρα τοῦ Μεγαλομάρτυρος Ἁγίου μας, τοῦ Ἁγίου Δημητρίου, καί τά ἀρώματα τῶν αἰσθημάτων τῶν καρδιῶν σας. Σᾶς εὐχαριστῶ καί σᾶς εὐγνωμονῶ!

 Ἤλθατε σήμερα νά μέ συναντήσετε καί νά μέ γνωρίσετε καί ὁμολογῶ ὅτι θέλω κι ἐγώ νά σᾶς γνωρίσω. Ἔχω ἀποκτήσει εμπειρία ἀπό τήν ἱστορία σας, τά ἔργα τοῦ πολιτισμοῦ σας, τήν πλούσια ἐκκλησιαστική σας παράδοση, τούς Ἁγίους πού σᾶς διαφυλάσσουν μέ πρῶτο τόν Μεγαλομάρτυρα τοῦ Χριστοῦ Ἅγιο Δημήτριο, τούς ἀγῶνες τούς δικούς σας καί τῶν ἐνδόξων προπατόρων σας γιά τήν Πίστη καί τήν Πατρίδα μας, ἰδιαιτέρως ὅμως ἀπό τούς ἀγῶνες γιά τήν ἐλευθερία τῆς Μακεδονίας μας, καί νιώθω εὐλογημένος πού εἶμαι μαζί σας.
Στήν ἀρχή αὐτῆς τῆς γνωριμίας μας δέν ἐπιθυμῶ νά καταθέσω ἐνώπιόν σας κανένα ὅραμά μου οὔτε νά μακρηγορήσω ἐξαγγέλλοντας μεγαλεπήβολα προγράμματα καί ἔργα. Ἄλλωστε, γιά τόν κἀθε Ἐπίσκοπο ἕνα πρόγραμμα ὑπάρχει, τό αἰώνιο πρόγραμμα τῆς Ἐκκλησίας. Καί ἕνα ὅραμα παραμένει πάντα ἐπίκαιρο καί δυναμικό, τό ὅραμα τῆς ἐν Χριστῷ σωτηρίας στήν ἀτελεύτητη κοινωνία τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ. Κι αὐτό ἐλπίζω καί ἀγωνιῶ νά ὑπηρετήσω, ὀρθοτομώντας τόν λόγο τῆς Ἀληθείας. Τῆς Ἀληθείας τήν ὁποία διατύπωσε, ἑρμήνευσε, διαφύλαξε, ἀλλά καί τή ζεῖ στήν πράξη ἡ Μία, Ἁγία, Καθολική καί Ἀποστολική Ἐκκλησία, ἡ -κατά τή γνωστή ἔκφραση τοῦ Ἰωσήφ Βρυεννίου-«φιλτἀτη Ὀρθοδοξία» μας, τηρώντας ταυτόχρονα καί τούς ἱερούς Κανόνες, τίς ἱερές Παραδόσεις καί τά ἐκκλησιαστικά θέσμια, διότι μέσῳ αὐτῶν χαράσσονται τά ὅρια τῆς εὐλογητῆς ὁδοῦ πρός τή Βασιλεία τοῦ Θεοῦ.
Ὅλα αὐτά, ἀδελφοί μου Θεσσαλονικεῖς, μποροῦν νά γίνουν πραγματικότητα μὀνο μέσα ἀπό τή γνωριμία μας. Καλούμαστε νά γνωριστοῦμε καί μαζί νά γνωρίσουμε καί νά μοιραστοῦμε τό κοινό τῆς ζωῆς, ὑπό τή σκέπη τοῦ ἀληθινοῦ Ἐπισκόπου καί Ποιμενάρχου ὅλων μας, τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ. Γιατί ὁ Χριστός εἶναι «ὁ ποιμήν ὁ καλός» καί ἐμεῖς ὅλοι, κλῆρος καί λαός, τό πλήρωμα τῆς Ἐκκλησίας, εἴμαστε τό λογικό ποίμνιό Του. Ἐκεῖνος εἶναι πού μᾶς καλεῖ σέ συνάντηση καί γνωριμία μαζί Του στό πανάγιο Σῶμα Του, τήν Ἐκκλησία μας.
Πρότυπο τῆς μεταξύ μας γνωριμίας καί σχέσης εἶναι ἡ σχέση τοῦ Χριστοῦ μέ τήν Ἐκκλησία Του: «Ἐγώ εἰμι ὁ ποιμήν ὁ καλός, καί γινώσκω τά ἐμά καί γινώσκομαι ὑπό τῶν ἐμῶν» 6 . Καί ὁ τρόπος διά τοῦ ὁποίου ὁ Χριστός γνωρίζεται καί γνωρίζει δέν εἶναι συναισθηματικός, ἀλλά μυστηριακός. Στά ἱερά Μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας ὁ Χριστός προσφέρεται καί προσφέρει, μετέχεται καί μετέχει. Καί κατ’ αὐτόν τόν τρόπο γνωριζόμαστε κι ἐμεῖς ὅλοι, διά τοῦ Χριστοῦ. Ἐκεῖνος τελεσιουργεῖ τά ἱερά Μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας, τά ὁποῖα, σύμφωνα μέ τήν κυριολεκτικά συγκλονιστική ἔκφραση τοῦ Θεσσαλονικέως Ἁγίου Νικολάου τοῦ Καβάσιλα, εἶναι οἱ «θυρίδες» διά τῶν ὁποἰων εἰσέρχεται ὁ Ἥλιος τῆς δικαιοσύνης Χριστός στή ζωή μας 7 κι ἐμεῖς ὅλοι εἰσερχόμαστε στήν Ἄνω Ζωή τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ, γνωρίζοντας τόν Χριστό καί, διά τοῦ Χριστοῦ, γνωρίζοντας ὁ ἕνας τόν ἄλλον, ὁδηγούμενοι στήν κοινωνία καί τήν κοινότητα, ὥστε μέσα ἀπό τήν πνευματική μας πρόοδο καί ἐνηλικίωση νά φθάσουμε «εἰς μέτρον ἡλικίας τοῦ πληρώματος τοῦ Χριστοῦ» 8 .
Στή γνωριμία μας αὐτή ἰδιαίτερη θέση κατέχουν οἱ Πρεσβύτεροι  καί οἱ Διάκονοι τῆς τοπικῆς Ἐκκλησίας, μέ τούς ὁποίους ὀφείλουμε νά παραμένουμε ἑνωμένοι, ὅπως οἱ χορδές μέ τήν κιθάρα 9 , σύμφωνα μέ τήν προτροπή τοῦ Ἁγίου Ἰγνατίου τοῦ Θεοφόρου. Ἐμεῖς πρῶτοι, πατέρες μου ἀγαπητοί, οἰκοδομώντας τή μεταξύ μας σχέση ἁρμόζει νά καλέσουμε τούς πιστούς νά γνωρίσουν τόν Χριστό, σ’ Ἐκεῖνον νά τούς παραπέμπουμε καί ποτέ στούς ἑαυτούς μας, παραμένοντας οἱ φλόγες τοῦ καντηλιοῦ πού φωτίζει τό Πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ, ὥστε μόνο Ἐκεῖνον νά βλέπουν οἱ πιστοί. Καί μαζί καλούμαστε νά σηματοδοτήσουμε τήν Ἐκκλησία ὡς μία πραγματικότητα πού μοιράζεται αὐτό πού εἶναι καί μοιράζει αὐτά πού ἔχει, φανερώνοντας
ὅτι δέν μᾶς ἐνδιαφέρει περισσότερο ἡ «Ἐκκλησία-ναός», ἀλλά ἡ «Ἐκκλησία-λαός», μέ τόν Χριστό στό κέντρο τῆς ζωῆς καί τῆς διακονίας μας. Μαζί καλούμαστε νά ὑπάρχουμε καί νά συλλειτουργοῦμε μέσα ἀπό τή διακονία τῆς συμπληρωματικότητας, προκειμένου τό περίσσευμα τοῦ ἑνός νά συμπληρώνει τό ὑστέρημα τοῦ ἄλλου καί τό περίσσευμα τοῦ δευτέρου τό ὑστέρημα τοῦ πρώτου 10 , «μηδέν ἀπελπίζοντες» 11 ἤ «βλέποντες εἰς πρόσωπον ἀνθρώπων» 12 , «ἵνα ὁ λόγος τοῦ Κυρίου τρέχῃ καί δοξάζηται» 13, γιά νά παραμένει στό κέντρο τῆς ζωῆς τῶν ἀνθρώπων.
Συμπληρωματικά καλούμαστε νά συλλειτουργοῦμε καί μέ τούς μοναχούς καί τίς μοναχές τῶν ἀδελφοτήτων πού εὑρίσκονται στά ὅρια τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως. Νά συνυπάρχουμε καί νά συζοῦμε στήν «ἑνότητα τῆς πίστεως καί τήν κοινωνία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος» 14 , γνωριζόμενοι διά τῆς προσευχῆς, ἀσκούμενοι στή διακονία τῆς ἀγάπης, παρθενεύοντες, πτωχεύοντες, κατά τό πρότυπο τοῦ Χριστοῦ, ὁ ὁποῖος «ἐπτώχευσε πλούσιος ὤν, ἵνα ἡμεῖς τῇ ἐκείνου πτωχείᾳ πλουτήσωμεν» 15 καί ἀγωνιζόμενοι νά τηροῦμε μέ ὑπακοή τίς ἐντολές τοῦ Θεοῦ.
Ὅλοι μαζί, ἱερός κλῆρος, μοναχοί καί μοναχές, ὅλοι οἱ συνεργάτες καί οἱ συνεργάτιδες στά ἔργα τῆς διοίκησης, τῆς ποιμαντικῆς, τῆς φιλανθρωπίας, ἀλλά καί σέ κάθε ἐργασία γιά τήν πνευματική οἰκοδομή καί κατά Θεόν αὔξηση τῆς τοπικῆς Ἐκκλησίας, καί ὅλος ὁ πιστός στόν Κύριο λαός, μέσα ἀπό αὐτήν τή γνωριμία μας καλούμαστε νά πραγματώνουμε τήν Ἐκκλησία, ὄχι μέ τά λόγια μας, ἀλλά κυρίως μέ τόν τρόπο τῆς ζωῆς μας ὡς μέλη ἑνός σώματος πού ἐκφράζει καθημερινά τήν πίστη ὅτι προέρχεται ἀπό Ἐκεῖνον, πού ἀπό ἀγάπη ἕνωσε τά πάντα καί τούς πάντες μέ τόν ἑαυτό Του, πού καλεῖ τούς ἀνθρώπους κάθε ἐποχῆς νά Τόν ἀγαπήσουν καί νά νικήσουν τή μοναξιά τους.
Ὡς μέλη τῆς Ἐκκλησίας, λοιπόν, κατά τό πρότυπο τοῦ Χριστοῦ, καλούμαστε κι ἐμεῖς νά ἀγωνιζόμαστε γιά νά ἀγαπᾶμε καί νά προσλαμβάνουμε τούς ἀνθρώπους. Κι ὅσο περισσότερο γνωριζόμαστε καί ζοῦμε ὡς κοινότητα μεταξύ μας, τόσο περισσότερο ἀγαπᾶμε καί προσλαμβάνουμε ἀκόμη πιό πολλούς ἀνθρώπους. Γιατί ὅσο περισσότερο διευρύνεται διά τῆς ἀγάπης ἡ ἐσωτερική μας κοινότητα, τόσο εὐκολότερα μποροῦμε νά ἀναγνωρίζουμε τούς ἀδελφούς καί τίς άδελφές μας καί στούς «ἄλλους» ἥ τούς «ξένους»
πού εὑρίσκονται τριγύρω μας, στούς δυσκολεμένους, στούς ἀναγκεμένους, σέ ὅσους ὑποφέρουν ἀπό τή μοναξιά, τήν ἐπιθετικότητα καί τή βιαιότητα, τίς ἐξαρτήσεις, τά πάθη καί τά λάθη,
ἀλλά καί σέ ὅσους μᾶς ἐπικρίνουν, ἀκόμη καί σέ ὅσους μᾶς λιθοβολοῦν. Τότε θά μποροῦμε νά βλέπουμε, πίσω ἀπό τά φαινόμενα, στά πρόσωπα ὅλων αὐτῶν τά πρόβατα τοῦ Χριστοῦ, «ἅ οὐκ ἔστιν ἐκ τῆς αὐλῆς ταύτης» 16 . Καί ἔτσι θά χαιρόμαστε τήν παρουσία τους, ἀκόμη καί ὅταν αὐτή ἡ παρουσία δέν θά εἶναι ἡ προσδοκώμενη. Ἄλλωστε, στἠν Ἐκκλησία, ἐκτός τῶν ἄλλων, μαθαίνουμε καί νά μήν ἀπογοητευόμαστε. Εἴμαστε μιά κοινότητα τοῦ «σήμερα», ἀλλά ταυτόχρονα καί μιά κοινότητα σέ ἀναμονή, πού
ὀφείλει νά συνειδητοποιεῖ ὅτι ὁ τελικός προορισμός της εὑρίσκεται πέρα ἀπό τήν κοινή ζωή τοῦ παρόντος κόσμου καί νά προσδοκᾶ «ἐπ’
ἐλπίδι» τήν ὄντως Ζωή πού μᾶς ἔρχεται ἀπό τό μέλλον.
Γι’ αὐτό καί εἶναι ἀναγκαῖο νά ἀποθαρρύνουμε κάθε τάση πού θέλει τήν ἐκκλησιαστική κοινότητα νά διαστρέφεται σέ περίκλειστη ὁμάδα δῆθεν «βολεμένων», ἐπειδή μπορεῖ νά θεωροῦν ἑαυτούς ἐκ ντῶν προτέρων σεσωσμένους, ἀλλά νά ἐργαζόμαστε ὥστε νά ἀποτελοῦμε μία κοινότητα πιστῶν πού ἔχουμε ἐπίγνωση τῆς ἁμαρτωλότητός μας, πού κατανοοῦμε τίς προκλήσεις τῆς ἱστορίας, ἐνῶ διαρκῶς πασχίζουμε μέσα ἀπό τό ἄθλημα τῆς μετανοίας νά ὑπερβαίνουμε τή φθορά καί τόν θάνατο τοῦ παρόντος κόσμου, συναισθανόμενοι τή διαρκῆ παρουσία τοῦ Ζῶντος Θεοῦ στήν ἱστορία.
Ὁ Θεός μᾶς ἔκανε περιούσιο Λαό Του, ὁ Θεός μᾶς ἔφερε ἀπό τήν «Αἴγυπτο» στή «Γῆ τῆς ἐπαγγελίας», ὁ Θεός μᾶς ὁδηγεῖ ἀπό τή σκλαβιά στήν ἐλευθερία καί μόνο χάρη σ’ Ἐκεῖνον καί τή δημιουργική Του ἐνέργεια μέσα στόν κόσμο «γενήσεται μία ποίμνη, εἷς ποιμήν» 14 .
Ἀδελφοί Θεσσαλονικεῖς,
Ἐπιτρέψτε μου τούτη τήν τρισευλόγητη ὥρα, κατά τήν ὁποία σᾶς ἀνοίγω τήν καρδιά μου, νά σᾶς εὐχαριστήσω καί πάλι πού μέ συντροφεύετε στήν εἴσοδο καί ἐγκαθίδρυσή μου στήν τοπική Ἐκκλησία τῆς Θεσσαλονίκης. Παρακαλῶ νά προσεύχεσθε γιά μένα καί νά εἶστε βέβαιοι ὅτι τό ἴδιο ἤδη πράττω κι ἐγώ κάθε μέρα γιά σᾶς.
Μετά τόν Θεό καί ὅλους σας, τόν εὐλογημένο λαό Του, θεωρῶ χρέος ἀγάπης νά εὐχαριστήσω τόν Μακαριώτατο Ἀρχιεπίσκοπο Ἀθηνῶν καί πάσης Ἑλλάδος κ. Ἱερώνυμο, τόν σεπτό Πρωθιεράρχη τῆς Ἁγιωτἀτης Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, πλησίον τοῦ ὁποίου ἀξιώθηκα νά μαθητεύσω σέ ἕνα τρόπο ἐργασίας οὐσιαστικό καί ἀποδοτικό, πού μπορεῖ νά συναρμόζει τίς ἀντιθέσεις καί νά προσφέρει ἑνότητα. Οἱ παρακαταθῆκες του κατἀ τή σημερινή του προσφώνηση, ὡς Τοποτηρητοῦ τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Θεσσαλονίκης, ἀποτελοῦν πολύτιμο ὁδοδείκτη γιά τήν πορεία καί τήν πρόοδο ὁλόκληρης τῆς τοπικῆς Ἐκκλησίας. Τόν παρακαλῶ νά μήν παραλείπει ποτέ νά εὔχεται γιά ὅλους μας καί τόν διαβεβαιώνω ὅτι καί ἡ δική μας προσευχή θά παραμένει διαρκής ὑπέρ τῆς ὑγείας καί τῆς μακροημερεύσεώς του, ἐπ’ ἀγαθῷ τῆς Ἐκκλησίας μας.
Εὐχαριστῶ τόν Σεβασμιώτατο ἐκπρόσωπο τῆς Αὐτοῦ Θειοτάτης Παναγιότητος, τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου κ. Βαρθολομαίου, Μητροπολίτη Γέροντα Χαλκηδόνος κ. Ἐμμανουήλ γιά τήν τιμητική του παρουσία καί τίς γεμάτες ἀπό τή σοφία τῆς Μητρός Ἁγίας τοῦ Χριστοῦ Μεγάλης Ἐκκλησίας διδαχές του. Τόν παρακαλῶ νά ὑποβάλει τίς εὐγνώμονες ταπεινές μου εὐχαριστίες, καθώς καί τόν βαθύτατο σεβασμό ὅλης τῆς ἐν Θεσσαλονίκῃ παροικούσης Ἐκκλησίας, πρός τόν Παναγιώτατο καί τόν ἱερότατο θεσμό τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, τόν ὁποῖο ὑπέρ τό ἥμισυ τοῦ αἰῶνος διακονεῖ.
Ἀσπάζομαι υἱικά τό χέρι τοῦ Προκατόχου μου Μητροπολίτου, Παναγιωτάτου κ. Ἀνθίμου, ὁ ὁποῖος ἀπό ἀγάπη πρός τήν Ἐκκλησία παραιτήθηκε ἀπό τή διοικητική διακονία τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως. Ἡ παρουσία του πλησίον τοῦ νέου Ἐπισκόπου, τῶν κληρικῶν καί τοῦ λαοῦ μας ἀποτελεῖ μεγάλη εὐλογία, τήν ὁποία δέν ἐπιθυμοῦμε νά στερηθοῦμε. Ἡ υἱική μας φροντίδα γιά ἐκεῖνον ἀποτελεῖ χρέος, τό ὁποῖο ἐπ’ οὐδενί παραγράφεται. Στόν μόχθο τόν δικό του καί ὅλων ὅσοι μετ’ αὐτοῦ καί πρό αὐτοῦ διηκόνησαν στήν Ἱερά Μητρόπολη Θεσσαλονίκης εἰσέρχομαι, στά ἴχνη τους καλοῦμαι νά βαδίσω καί γι’ αὐτό ἐπιθυμῶ νά ἐκφράσω καί ἐμπράκτως τήν εὐγνωμοσύνη μου γι’ αὐτήν τους τήν προσφορά, μεριμνώντας γιά τόν γέροντα Μητροπολίτη μας.
Τά σεπτά μέλη τῆς Ἱεραρχίας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, τά παρόντα καί τά ἀπόντα, τούς παρόντες ἀδελφούς Ἱεράρχες ἄλλων Πατριαρχείων καί Αὐτοκεφάλων Ἐκκλησιῶν καί τούς τιμίους συνοδούς τους, θερμότατα εὐχαριστῶ γιά τήν προσευχητική συμμετοχή τους στή χαρά αὐτήν τῆς Τοπικῆς μας Ἐκκλησίας καί τήν
τιμή πού μοῦ περιποιοῦν.
Εὐχαριστῶ ἰδιαιτέρως τόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Νεαπόλεως καί Σταυρουπόλεως κ. Βαρνάβα, τόν ὁποῖο ὁ Μακαριώτατος Ἀρχιεπίσκοπος κ. Ἱερώνυμος ὡς τοποτηρητής ὅρισε νά ἐπιβλέπει ἐκ μέρους του τήν καλή λειτουργία τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως κατά τό διάστημα αὐτό. Ὁ Σεβασμιώτατος καί οἱ καλοί του συνεργάτες ἀπό τήν Ἱερά Μητρόπολή του, σέ ἀγαστή συνεργασία μέ τόν Πρωτοσύγκελλο π. Ἰάκωβο -τόν ὁποῖο ἰδιαιτέρως εὐχαριστῶ γιά ὅσα καλά καί ἀγαθά εἶπε καλωσορίζοντάς με-, τόν Γενικό Ἀρχιερατικό Ἐπίτροπο π. Φώτιο, ἀλλά καί ὅλους τούς συνεργάτες τῶν Γραφείων τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Θεσσαλονίκης, κληρικούς καί λαϊκούς, τούς Ἐφημερίους καί τό Ἐκκλησιαστικό Συμβούλιο τοῦ Καθεδρικοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ τῆς τοῦ Θεοῦ Σοφίας, ὅπου εὑρισκόμεθα, τούς καλλίφωνους ἱεροψάλτες, καθώς καί ὅλον τόν ἱερό Κλῆρο καί τούς λαϊκούς, τό «βασίλειον ἱεράτευμα» τῆς τοπικῆς μας Ἐκκλησίας,
μαζί μέ τίς τοπικές Ἀρχές, τούς τοπικούς φορεῖς καί Συλλόγους καί τά Μέσα Ἐπικοινωνίας ἐργάστηκαν ἀποδοτικά καί μέ ἀγάπη γιά νά φθάσουμε στήν παροῦσα ὥρα. Εὔχομαι ὁ Θεός νά ἀνταποδώσει σέ ὅλους πολλαπλασίως αὐτήν τήν ἀγάπη καί τή φροντίδα. 

Εὐχαριστίες ὀφείλω ἀκόμη στόν ἐκπρόσωπο τῆς Ἑλληνικῆς Κυβερνήσεως Ὑπουργό Ἐπικρατείας κ. Μάκη Βορίδη, τόν Περιφερειάρχη Κεντρικῆς Μακεδονίας κ. Ἀπόστολο Τζιτζικώστα, τόν Δήμαρχο Θεσσαλονίκης κ. Κωνσταντῖνο Ζέρβα γιά τούς καλούς τους λόγους, ὅπως καί σέ ὅλους τούς παρόντες ἐπικεφαλῆς καί ἐκπροσώπους τῶν πάσης φύσεως Ἀρχῶν, πολιτικῶν, δικαστικῶν καί
στρατιωτικῶν, εὐχόμενος νά ἔχουν ὅλοι τους τόν Ἄνωθεν φωτισμό στίς ἀποφάσεις τους ὑπέρ τοῦ λαοῦ καί τῆς Πατρίδος μας «ἵνα καί ἡμεῖς ἐν τῇ γαλήνῃ αὐτῶν ἥρεμον καί ἡσύχιον βίον διάγωμεν ἐν πάσῃ εὐσεβείᾳ καί σεμνότητι» 17 , προσβλέποντας σέ ἀγαστή συνεργασία, στά ὅρια τῆς διακριτότητας τῶν ρόλων ἑνός ἑκάστου, μέ γνώμονα τό
κοινό συμφέρον τοῦ λαοῦ καί τοῦ τόπου.
Μέ πολλές ἐλπίδες προσβλέπω καί στή γνωριμία καί
συνεργασία μέ τούς ἀνθρώπους τῶν ἐπιστημῶν, τῶν τεχνῶν καί τοῦ πολιτισμοῦ, ἀφοῦ ἡ Ἐκκλησία οὐδέποτε ἀρνήθηκε τήν ἐπικοινωνία καί τόν διάλογο, γιατί ἀνήκει στή ζωή Της τό ἀγώνισμα τοῦ διαλέγεσθαι καί μαρτυρεῖν «παντί τῷ αἰτοῦντι ὑμᾶς λόγον περί τῆς ἐν ὑμῖν ἐλπίδος» 18 .
Ἰδιαιτέρως χαίρομαι πού στά ὅρια τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως λειτουργεῖ καί ἡ Θεολογική Σχολή τοῦ Ἀριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, τούς ἐκπροσώπους τῆς ὁποίας θερμότατα εὐχαριστῶ.
Στίς καθηγήτριες καί τούς καθηγητές, στίς φοιτήτριες καί τούς φοιτητές βλέπω τούς ἀνθρώπους ἐκείνους γιά τούς ὁποίους ἡ Ἐκκλησία ἀποτελεῖ στοιχεῖο τῆς ὕπαρξής τους. Ὅλοι μαζί διακονοῦμε τήν «ὀμορφιά πού θά σώσει τόν κόσμο», τή θεολογία μας, καί τό πραγματικά νέο καί «διαφορετικό» πού αὐτή προσφέρει στόν κόσμο, ὁδηγώντας τον στήν ἴδια τή σωτηρία.
Τούς διακονοῦντες στίς ὑπηρεσίες τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, κληρικούς καί λαϊκούς, ὅπως καί τόν εὐαγῆ ἱερό Κλῆρο καί τόν φιλόχριστο λαό τῆς Ἱερᾶς Ἀρχιεπισκοπῆς Ἀθηνῶν, μνημονεύω εὐχαριστιακά γιά τήν ἀγάπη μέ τήν ὁποία πλούτισαν τήν ὕπαρξή μου κατά τό διάστημα τῆς διακονίας μου πλησίον τους. Μέ ἰδιαίτερη συγκίνηση εὐχαριστῶ ὅλους ἐκείνους πού μέ συνόδευσαν ἀπό τόν γενέθλιο τόπο μου, τήν Χαλκίδα, στήν ὄμορφη Θεσσαλονίκη∙
– τόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Χαλκίδος κ. Χρυσόστομο, τόν διά τῆς προσφορᾶς τῆς ἀγάπης ἀναπληρώσαντα τό κενό τοῦ σαρκικοῦ μου πατέρα Δημητρίου, ὁ ὁποῖος ἔφυγε νωρίς γιά τήν «ἀντίπερα ὄχθη» τῆς ζωῆς, τήν Οὐράνια Πατρίδα,
– τόν Θεοφιλέστατο Ἐπίσκοπο Σκοπέλου κ. Νικόδημο, ἀληθινό ἀδελφό κατά πάντα καί διά πάντα,
– ὅλον τόν ἱερό κλῆρο τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Χαλκίδος μέ τόν ὁποῖο μοιραστήκαμε τή χαρά τῆς κοινῆς διακονίας,
– τή μητέρα μου Παρασκευή, τή γιαγιά μου Ἀργυρώ καί ὅλους τούς κατά σάρκα συγγενεῖς μου, ἀλλά καί τά ἐξόχως ἀγαπητά πρόσωπα τῶν πραγματικῶν φίλων πού ἔγιναν γιά μένα περισσότερο οἰκεῖα ἀπό πολλούς συγγενεῖς, προέκταση ἀληθινή τῆς στενῆς οἰκογενείας μου,
– τούς τοπικούς Ἄρχοντες πού μέ πρώτους τούς Βουλευτές Εὐβοίας, τόν Περιφερειάρχη Στερεᾶς Ἑλλάδος καί τή Δήμαρχο Χαλκιδέων ἦλθαν σήμερα ἐδῶ,
– τίς ἀδελφές καί τούς ἀδελφούς μου, τίς φίλες καί τούς φίλους μου ἀπό τήν τοπική Ἐκκλησία πού παροικεῖ στή Χαλκίδα, τήν Ἱστιαία καί τίς Βόρειες Σποράδες.
Ὅλους αὐτούς, μικρούς καί μεγάλους, κοντά στούς ὁποίους καί μαζί μέ τούς ὁποίους γεννήθηκα, γνώρισα τή ζωή τῆς Πίστης, ἀνατράφηκα, ἀνδρώθηκα, μπῆκα στά σπίτια τους, ἔφαγα στό τραπέζι
τους, ξεδίψασα μέ τό νερό τους, τούς κοινώνησα, τούς βάφτισα, τούς
πάντρεψα, τραγούδησα καί χάρηκα μαζί τους, ἀλλά καί τούς συμπόνεσα καί μέ συμπόνεσαν στόν ἀποχωρισμό προσφιλῶν προσώπων.
Κοντά τους καί μαζί τους τελεσιουργήθηκε ἡ συναρμογή μου μέ τά Ὑψηλά καί τά θαυμάσια, ἀλλά καί δίπλα τους ἀρρώστησα καί ζορίστηκα καί ἔπεσα καί χτύπησα καί πόνεσα. Καί ἐκεῖνοι μέ βοήθησαν νά σηκωθῶ καί νά μή χαθῶ, νά μή νιώσω ποτέ ἀνέστιος, ἀπάτωρ, ἀμήτωρ καί ἀνάδελφος. Νά μή θεωρήσω ποτέ ὅτι εἶμαι αὐτάρκης, ὅτι μπορῶ νά ζήσω χωρίς τήν παρουσία τῶν ἄλλων. Μέ ἔμαθαν νά μεταλαμβάνω μαζί τους ζωή καί περίσσευμα ζωῆς, νά τούς γνωρίζω καί νά μέ γνωρίζουν. Νά μή μπορῶ οὔτε μιά στιγμή νά
κρυφτῶ ἀπό αὐτούς, «ἔτσι κι ἀλλιῶς τά ξέρουν ὅλα», γιατί μέ ἀγαποῦν πολύ καί μάλιστα ἀνεπιφύλακτα, δίχως τόν φόβο τοῦ πόνου
πού μπορεῖ νά προκαλέσει ἡ ἀγάπη καί ὁμολογῶ ὅτι κι ἐγώ ἔτσι τούς ἀγαπῶ, ἀφοῦ ἔτσι μ’ ἔμαθαν οἱ ἴδιοι. Ὅταν ἀγαπᾶμε, ὅσο κι ἄν πονᾶμε ἐξ αἰτίας τῆς ἀγάπης μας, τόσο περισσότερο ἀφήνουμε τήν καρδιά μας νά πλατύνει καί νά βαθύνει. Κι αὐτοί πού ἀγαπᾶμε δέν μᾶς ἐγκαταλείπουν ποτέ, ἀκόμη κι ὅταν ἡ ἀπόσταση μεταξύ μας μεγαλὠνει. Γίνονται ἕνα κομμάτι ἀπό τόν ἑαυτό μας καί μᾶς συντροφεύουν μέσα ἀπό τή δύναμη τῆς προσευχῆς καί τῆς ἀγάπης πού μπορεῖ νά ἑνώνει τά διεστῶτα.
Ὁλοκληρώνω τίς εὐχαριστίες μου, ἀπευθυνόμενος στά περισσότερο ἐλπιδοφόρα πρόσωπα τῆς Θεσσαλονίκης: στίς νέες καί τούς νέους πού μέ τήν ὁλοζώντανη παρουσία τους ὀμορφαίνουν τήν πόλη μας, ἰδιαιτέρως δέ τήν παροῦσα σύναξη. Σ’ ὅλους ἐκείνους πού διψοῦν γιά ζωή καί ἀγωνίζονται νά ζήσουν αὐθεντικά μέσα ἀπό «νίκες καί ἧττες καί λάθη, σωστά», ὅπως λέει ὁ σύγχρονος τραγουδοποιός 19 .
Φίλες καί φίλοι καί παιδιά μου,
Γι’ αὐτήν τή ζωή πού διψᾶτε σᾶς ζητῶ νά γνωριστοῦμε. Γιά νά ζήσουμε μαζί αὐτήν τή συναρπαστική περιπέτεια τῆς ἀναζήτησης, τῆς δίψας γιά ζωή, πού πάλι ὁ ποιητής τῶν καιρῶν μας τραγουδᾶ:

«Δέν εἶν’ οἱ φίλοι, τά ξενύχτια,
τσιγάρα, ποτά,
οἱ μουσικές, οἱ μουσικές
γύρω ἀπ’ τήν ἴδια φωτιά.
Παλιά σου ὄνειρα, ταξίδια
μέ καινούργια πανιά.
Δέν εἶναι τίποτα ἀπ’ ὅλα
κι εἶναι ὅλ’ αὐτά…» 19
.

Εἶναι αὐτή ἡ δίψα γιά ζωή πού μᾶς κρατᾶ ὅλους ζωντανούς, φίλες καί φίλοι, νέοι καί νέες τῆς Θεσσαλονίκης, παρά τούς χαλασμούς τῶν καιρῶν, παρά τούς πειρασμούς τῆς ἱστορίας. Ἡ δίψα καί ἡ ἐλπίδα «γιά καθαρό οὐρανό». Αὐτόν τόν «καθαρό οὐρανό» καί τόν καθάριο ἀέρα τῆς ἀληθινῆς ζωῆς πού μᾶς φέρνει, ὅπως καί πάλι λέει ὁ ἴδιος τραγουδοποιός, «αὐτός ὁ κάποιος πού σοῦ γνέφει ἀπ’ τό λιμάνι μακριά» 19 . Αὐτός ὁ «κάποιος» δέν εἶναι ἄλλος ἀπό τόν Χριστό πού μᾶς καλεῖ ὅλους στό ὑπήνεμο λιμάνι τῆς Ἐκκλησίας γιά νά ξεδιψάσουμε μέ τό νερό τῆς ζωῆς πού μόνο Ἐκεῖνος μᾶς προσφέρει.
Γιά νά νικήσουμε τήν παγωμένη μοναξιά πού μᾶς κατακλύζει, μέσα ἀπό τή ζεστασιά τῆς ἀγάπης καί τῆς ἀληθινῆς κοινωνίας τήν ὁποία μόνο μαζί καί σέ σχέση μ’ Ἐκεῖνον μποροῦμε νά ζήσουμε.

Ἀδελφοί μου Θεσσαλονικεῖς,
Τίς μέρες αὐτές τῆς προετοιμασίας γιά νά ἔλθω κοντά σας, διάβασα ἀρκετά γιά τήν πόλη αὐτή, τούς Ἁγίους της, τήν ἱστορία της, τόν πολιτισμό της, τά περίφημα μνημεῖα της. Μέσα σέ ὅλες αὐτές τίς σελίδες, ὁ νοῦς μου ἔμεινε σέ μιά φράση τοῦ Νίκου Γαβριήλ Πεντζίκη ἀπό τό ἔργο του «Μητέρα Θεσσαλονίκη»: «…ἀπ’ ὅποια μεριά κι ἄν δεῖτε τή Θεσσαλονίκη, γιά νά ἐκτιμήσετε τή γραφικότητα τῆς ἄποψής της, πρέπει πάντα ν΄ ἀφήνετε, δίχως διόλου νά σᾶς φανεῖ ἀφελής ἡ πρόταση, νά συνάψει ἡ ὅρασή σας μέ τόν χαρακτήρα τῆς πόλης ἕνα γάμο.
Ὅταν ἀφήνουμε σέ μιά τέτοια σχέση τήν ὅρασή μας, δεχόμαστε τό ἀντικείμενο ὄχι ἁπλῶς ὅπως φαίνεται, ἀλλά φορτωμένο ταυτόχρονα μ’ ὅλες τίς πάσης φύσεως μνῆμες, πού ἡ αἴσθησή του μπορεῖ νά ξεσηκώσει μέσα μας» 20 .
Εἶμαι βέβαιος ὅτι ὁ ἀοίδιμος Πεντζίκης ἤξερε τί ἔγραφε. Αὐτήν τήν ἄλλη ματιά, ὅμως, στή Θεσσαλονίκη καί τούς ἀνθρώπους της, δέν εἶμαι ἱκανός μόνος μου νά τήν ἀποκτήσω. Γι’ αὐτό καί ἐπαναλαμβάνω: Θέλω νά σᾶς γνωρίσω! Ἡ παρουσία μου ἐδῶ προϋποθέτει τή δική σας ἀπολύτως ἀπαραίτητη παρουσία, τῆς Ἐκκλησίας σας, τῶν Ἁγίων σας, τῆς ἱστορίας σας καί τοῦ πολιτισμοῦ σας. Σᾶς ζητῶ, λοιπόν, νά ξεκινήσουμε ἀπό σήμερα ὅλοι μαζί αὐτήν τήν πορεία τῆς γνωριμίας μας, μέ κέντρο της τόν κοινό μας Γνώριμο, τόν Χριστό. Ἐκεῖνον πού παραμένει γνωστός σέ ὅσους Τόν ἐπιζητοῦν καί χαίρονται τήν παρουσία Του, ὅπως μᾶς βεβαιώνει καί ὁ ἱερός ψαλμωδός Δαυΐδ, μέ ἐλαφρά παράφραση ἑνός στίχου ἀπό τόν 75ο Ψαλμό του: «Γνωστός ἐν τῇ Θεσσαλονίκῃ (Ἰουδαίᾳ) ὁ Θεός, ἐν τῇ Μακεδονίᾳ (τῷ Ἰσραήλ) μέγα τό ὄνομα αὐτοῦ» 21 .
Ἀδελφοί καί πατέρες,
Κλείνω μέ τήν πάντοτε ἐπίκαιρη προτροπή καί εὐχή τοῦ Ἀποστόλου Παύλου πρός τούς Θεσσαλονικεῖς χριστιανούς:

 «Προσεύχεσθε περί ἡμῶν. Ἀσπάσασθε τούς ἀδελφούς πάντας ἐν φιλήματι ἁγίῳ. Ἡ χάρις τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ μεθ᾿ ὑμῶν· ἀμήν» 22 .

1. Θεία Λειτουργία Ἁγ. Ἰακώβου τοῦ Ἀδελφοθέου.
2. Ὀπισθάμβωνος εὐχή Θ. Λειτουργίας Ἱ. Χρυσοστόμου.
3. Σεφέρης Γιῶργος, Ἕνας γέροντας στήν ἀκροποταμιά, Συλλογή «Ποιήματα» 20ή ἔκδοση, Ίκαρος Εκδοτική Εταιρία, Ἀθῆναι 2000.
4. Α΄ Θεσ. 1, 1.
5. Α΄ Θεσ. 1, 2.
6. Ἰωάν. 10, 14.
7. Περί τῆς ἐν Χριστῷ ζωῆς, Λόγος Α´, 21. SC 355, σ. 96.
8. Ἐφ. 4, 13.
9. Ἰγνατίου Αντιοχείας,  Επιστολή προς Φιλ. 1, 2.
10. Πρβλ. Β΄ Κορ. 8, 13-14.
11. Λουκ. 6, 35.
12. Ματθ. 22, 16.
13. Β΄ Θεσ. 3, 1.
14. Αἴτηση Διακόνου κατά τή Θεία Λειτουργία τοῦ Ἱ. Χρυσοστόμου.
15. Β΄ Κορ. 8, 9.
16. Ἰωάν. 10, 16.
17. Εὐχή τῆς Ἀναφορᾶς Θ. Λειτουργίας τοῦ Ἱ. Χρυσοστόμου.
18. Α΄ Πέτρ. 3, 15.
19. Τραγούδι «Δίψα», στίχοι-μουσική: Νίκος Πορτοκάλογλου.
20 Νίκου Γαβριήλ Πεντζίκη, Μητέρα Θεσσαλονίκη, ἐκδ. Κέδρος 3 1982, σ. 56.
21. Ψαλμ. 75, 2.
22. Α΄ Θεσ. 5, 25, 26 καί 28.

 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.