Πατριαρχείο Αλεξανδρειας
ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΕΠΙ ΤΗΣ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΟΙΣ ΤΗΣ ΑΘΜ ΤΟΥ ΠΑΠΑ ΚΑΙ ΠΑΤΡΙΑΡΧΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΑΣΗΣ ΑΦΡΙΚΗΣ Κ.Κ.ΘΕΟΔΩΡΟΥ Β΄
Αριθμ. Πρωτ. 145/2016
Θ Ε Ο Δ Ω Ρ Ο Σ Β’
ΕΛΕΩι ΘΕΟΥ ΠΑΠΑΣ ΚΑΙ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ, ΠΑΣΗΣ ΓΗΣ ΑΙΓΥΠΤΟΥ ΚΑΙ ΠΑΣΗΣ ΑΦΡΙΚΗΣ
ΠΑΝΤΙ Τῼ ΠΛΗΡΩΜΑΤΙ ΤΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟΥ ΚΑΙ ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΟΥ ΘΡΟΝΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ
ΧΑΡΙΣ ΚΑΙ ΕΛΕΟΣ ΚΑΙ ΕΙΡΗΝΗ ΠΑΡΑ ΤΟΥ ΕΝ ΒΗΘΛΕΕΜ ΓΕΝΝΗΘΕΝΤΟΣ ΚΥΡΙΟΥ ΚΑΙ ΘΕΟΥ ΚΑΙ ΣΩΤΗΡΟΣ ΗΜΩΝ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ
Αγαπητοί μου αδελφοί,
Η πορεία μας προς τη σωτηρία υπήρξε
ανέκαθεν είτε πορεία συγκλίσεως προς το θέλημα του Δημιουργού μας είτε
πορεία αποκλίσεως από αυτό λόγω υπερισχύσεως του δικού μας θελήματος. Η
ταλάντευσή μας αυτή μεταξύ του θείου και του ιδίου θελήματος σφράγισε
και εξακολουθεί να σφραγίζει – συχνά με τρόπο τραγικό – την πορεία μας
προς τον φυσικό μας προορισμό, που δεν είναι άλλος από το να γίνουμε
κατά χάριν κοινωνοί Θεού.
Ευρισκόμενοι στον παράδεισο της
κοινωνίας με τον Κτίστη μας, λησμονήσαμε την ευεργεσία της Δημιουργίας
και υψώσαμε σημαία ανταρσίας, αθετώντας το συμβόλαιο που κάναμε με τον
Θεό. Ωστόσο ο Θεός, με πατρική στοργή και αγάπη, δεν μας εγκατέλειψε
στην τραγωδία της πτώσεώς μας. Συγκαταβαίνοντας προς την αδυναμία μας,
απεκάλυψε το θέλημά Του και, διά του Μωυσέως, μας προσέφερε δείκτες
ορθής και φιλαδέλφου βιωτής.
Κι όταν ήρθε το πλήρωμα του χρόνου, ο
Θεός μας προσέφερε δώρο μεγαλύτερο και από αυτό της Δημιουργίας. Μας
προσέφερε το δώρο της Υιοθεσίας. Έστειλε τον Υιό Του τον Μονογενή για να
μας φωτίσει την οδό της επιστροφής στην Πατρική αγκάλη. Αυτή τη φορά το
συμβόλαιο του Θεού με τους ανθρώπους συγκεφαλαιώθηκε σε μια και μόνη
παραίνεση: αγαπάτε αλλήλους. Η ανυπόκριτη αγάπη
αναγορεύθηκε σε στάση και τρόπο ζωής. Τρόπο ζωής που μετράται με την
ετοιμότητά μας να αναγνωρίσουμε στο πρόσωπο του άλλου όχι απλά τον
συνάνθρωπο, αλλά τον αδελφό.
Κι όμως σήμερα λησμονούμε το θείο
θέλημα. Επιθυμούμε εμείς να αποφασίζουμε αν θα δεχθούμε ή θα αρνηθούμε
το δώρο της νέας ζωής. Επιθυμούμε εμείς να ορίζουμε τον τερματισμό της
επίγειας ζωής μας. Επιθυμούμε εμείς να δώσουμε νέα σημασία στον θεόδοτο
θεσμό της οικογενείας. Επιθυμούμε εμείς να κυβερνάμε την κτίση όχι ως
εχέφρονες οικονόμοι, αλλά ως στυγνοί εκμεταλλευτές. Επιθυμούμε εμείς
είτε να καταπιέζουμε την πίστη στον Θεό, είτε να την μετατρέπουμε σε
μέσο επιβολής μισάνθρωπων ιδεολογιών.
Κι αφού βάλαμε τον Θεό στο περιθώριο και
καταργήσαμε τα σύνορα με την τεχνολογία, ήρθε ο φόβος να υψώσει νέα
τείχη. Φόβο νιώθουμε, διότι υπάρχουν γύρω μας ανθρώποι αποφασισμένοι να
καταπατήσουν τις ζωές άλλων, για να επιβάλλουν μισανθρώπως το δικό τους
θέλημα. Νιώθουμε όπως ο Αλεξανδρινός ποιητής που απελπισμένα ομολογεί: "Χωρίς περίσκεψιν, χωρίς λύπην, χωρίς αιδώ μεγάλα κ’ υψηλά τριγύρω μου έκτισαν τείχη".
Ο κόσμος που βγήκε βαριά πληγωμένος από
τον παραλογισμό των δύο παγκοσμίων πολέμων, τώρα πλέον αντιμετωπίζει μια
απειλή καθόλου συμβατική, αλλά μάλλον υπέρμετρα ασσύμετρη. Το κατ’
εικόνα Θεού στον άνθρωπο έχει αμαυρωθεί τόσο πολύ, καθώς ο άνθρωπος
ενέδωσε στο ίδιο θέλημα, ώστε η προοπτική της ομοιώσεως προς τον Θεό να
φαντάζει απελπιστικά μακρινή.
Κι όμως ο Χριστός, που σήμερα γεννάται, μας είπε: “ἰδοὺ ἐγὼ μεθ᾿ ὑμῶν εἰμι πάσας τὰς ἡμέρας ἕως τῆς συντελείας τοῦ αἰῶνος”.
Ο Χριστός φιλανθρώπως δεσμεύθηκε να παραμείνει στο πλευρό μας. Ποιό
αντίδωρο οφείλουμε στο Χριστό; Το αντίδωρο που οφείλουμε είναι η
ειρηνική επανάσταση της συνειδήσεώς μας με λάβαρο την εντολή της αγάπης,
την εντολή του συμβολαίου που υπογράψαμε με τον Θεό. Η ειρηνική αυτή
επανάσταση οφείλει να αντιστρέψει το εκκρεμές της ιστορίας από το ίδιο
θέλημα στο θέλημα του Θεού.
Έχουμε το ελαφρυντικό της αγνοίας ή της
παρανοήσεως του θείου θελήματος; Όχι! Διότι η αλήθεια εκφράστηκε
ευαγγελικώς και συγκεφαλαιώθηκε σε μια και μόνο λέξη: έλεος.
Ο Κύριος μας είπε: ψωμίστε τον πεινασμένο, ξεδιψάστε τον διψασμένο,
ντύστε τον γυμνό, φιλοξενήστε τον αναγκεμένο, απαλύνετε τον πόνο του
ασθενούς, επισκεφθείτε τον φυλακισμένο. Δηλαδή μοιραστείτε, αγαπήστε,
κοινωνήστε τον πόνο του άλλου. Ενδιαφερθείτε για το δίκαιο του άλλου,
μην ανέχεστε την υποκρισία των πολλών.
Αγαπητοί μου αδελφοί,
Ο Γέρων Ιωσήφ ο Ησυχαστής είπε: «Ο
Θεός δεν θέλει μόνος να μας σώσει... Πάντοτε βοηθεί, πάντα προφθάνει,
αλλά θέλει και εμείς να εργαστούμε, να κάνουμε εκείνο που μπορούμε».
Ο Θεός σέβεται την ελευθερία μας, αλλά πάντα προσμένει να απλώσουμε το
χέρι. Προσμένει να συνεργήσουμε, να κάνουμε αυτό που μπορούμε, ώστε να
πετύχουμε αυτό που ευαγγελίστηκε ο Κύριός μας, που σήμερα γεννάται: την επιστροφή στην κοινωνία με τον Θεό.
Χρόνια Πολλά!
†Ο Πάπας καί Πατριάρχης Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής
Θ Ε Ο Δ Ω Ρ Ο Σ Β΄
ENCYCLICAL LETTER OF THE NAVITY OF CHRIST BY HIS BEATITUDE THE POPE AND PATRIARCH OF ALEXANDRIA AND ALL AFRICA
THEODOROS II
BY THE GRACE OF GOD POPE AND PATRIARCH OF ALEXANDRIA, THE ENTIRE LAND OF EGYPT AND ALL AFRICA
TO THE PLENITUDE OF THE APOSTOLIC AND PATRIARCHAL THRONE OF ALEXANDRIA
GRACE AND MERCY AND PEACE FROM OUR LORD AND GOD AND SAVIOUR JESUS CHRIST BORN IN BETHLEHEM
My dear brothers and sisters,
Our path to salvation has always been
either a path of convergence to the will of our Creator or a path of
deviation from it due to the predomination of our own will. Our
vacillation between the divine and our own will, has sealed and will
continue to seal – often tragically – our path to our natural
destination, which is none other than to become partakers of God by
Grace.
Being in the paradise of communion with
our Creator, we have forgotten the benevolence of Creation and raised
the banner of rebellion, in breach of the contract we made with God. Yet
God, with paternal affection and love, has not abandoned us in the
tragedy of our fall. Condescending to our weakness, He revealed His will
and, through Moses, offered us indicators or a just and fraternal
living.
And when the fullness of time had come,
God gave us a gift greater even than the gift of Creation. He gave us
the gift of Adoption. He sent His Only Begotten Son to lighten our path
of return to the embrace of the Father. This time God’s contract with
the people was summarized in one single commandment: love one another.
Sincere love was proclaimed as an attitude and way of life. A way of
life measured by our readiness to recognize in the face of others, not
simply our fellow human beings, but our brothers and sisters.
Yet today we forget God’s will. We want
to decide whether to accept or reject the gift of a new life. We want to
regulate the end of our earthly life. We want to give new meaning to
the God-given institution of family. We want to govern creation not as
rational stewards, but as nothing but ruthless exploiters. We want
either to suppress faith in God, or to transform it into a means of
enforcing misanthropic ideologies.
And, since we have marginalised God and
have removed conventional borders through technology, fear has come to
erect new walls. We feel fear, because there are people around us who
are determined to trample on the lives of others, in order to impose
their own will misanthropically. We feel like the Alexandrian poet who
desperately confesses: “Without reflection, without mercy, without shame, they built strong walls and high, and compassed me about”.
The world that was deeply
wounded by the absurdity of the two world wars, now face a threat which
is not at all conventional, but rather excessively disproportionate. The
image of God in us has become so tarnished, as we have succumbed to our
own will, making the prospect of likeness to God to seem hopelessly
distant.
Yet, Christ, who is born tonight, said
to us: “And surely I am with you always, to the very end of the age”.
Christ who loves mankind pledged to remain beside us. What do we owe
Christ in return? What we owe Him is our conscience’s peaceful
revolution with the banner of love’s commandment, the mandate we signed
with God. This peaceful revolution is required to reverse the pendulum
of history from our own will to the will of God.
Do we have the extenuating circumstance
of ignorance or of misunderstanding the divine will? No! Because the
truth was expressed in the Gospels and it was summarized in one single
word: mercy. Our Lord told us to feed the hungry, give
water to the thirsty, clothe the naked, host those in need, soothe the
pain of the sick, visit those in prison. In other words, share, love,
partake of the pain of others. Show concern for the rights of others,
and do not tolerate the hypocrisy of the many.
My dear brothers and sisters,
The Elder Joseph the Hesychast, said: “God
does not want to save us on His own will… He always helps, He is always
beside us, but He also wants us to work, to do what we can”. God
respects our freedom, but always looks forward us to stretching out our
hand. He looks for us to cooperate, to do whatever we can, so that we
can achieve what our Lord, who is born today, promised us: the return to full communion with God.
Many years!
THEODOROS II
†Pope and Patriarch of Alexandria and All Africa
In the Great City
of Alexandria
Nativity of Christ 2016