ΤΟ ΜΗΝΥΜΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΟΡΟΥΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΓΙΑ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗ ΣΥΝΟΔΟ

Μήνυµα τοῦ Ἁγίου Ὄρους περὶ τῆς Ἁγίας καὶ Μεγάλης ἐν Κρήτῃ Συνόδου 

ΚΑΡΥΑΙ ΤΗι 17ῃ/30ῇ Ἰουνίου 2017

ΑΡ. ΠΡΩΤ. Φ.2/32/1400 2/7

Ἡ κατὰ τὴν σήµερον 17ην / 30ὴν Ἰουνίου 2017 ἐν Καρυαῖς συγκληθεῖσα ΣϚ΄ (206η) Ἔκτακτος Διπλῆ Ἱερὰ Σύναξις τοῦ Ἁγίου Ὄρους, ἀποτελουµένη ἐξ εἴκοσιν Ἐκτάκτων καὶ τῶν εἴκοσι Τακτικῶν Ἀντιπροσώπων παρὰ τῇ Ἱερᾷ Κοινότητι, ἐν συνεχείᾳ τῶν ἤδη γνωστοποιηθέντων κατὰ τὸ τελευταῖον διάστηµα ἐπισήµων κειµένων τοῦ Ἁγίου Ὄρους – τόσον τῶν θέσεων αὐτοῦ πρὸ τῆς Ἁγίας καὶ Μεγάλης Συνόδου, ὅσον καὶ τῆς ἀποτιµήσεως τῶν τελικῶν κειµένων τῆς Συνόδου – ἐξ αἰσθήµατος εὐθύνης καὶ σεβασµοῦ πρὸς τὴν Ἁγίαν ἡµῶν Ἐκκλησίαν καὶ τὸ πλήρωµα Αὐτῆς κινουµένη, γνωρίζει τὰ ἀκόλουθα.
Διαρκῶς παρατηρεῖται µιὰ ὑποβόσκουσα ταραχὴ προκαλουµένη ἀπὸ ἀντιδράσεις κατὰ ἀποφάσεων τῆς Ἁγίας καὶ Μεγάλης Συνόδου (Κρήτη, 2016). Προ-τείνονται ἀποτειχίσεις καὶ διακοπαὶ τοῦ µνηµοσύνου τῶν οἰκείων ἐπισκόπων. Ἐπειδὴ εἴµεθα ἀποδέκται αὐτῶν τῶν ἀνησυχιῶν, καὶ εὑρισκόµενοι ἐντὸς τῆς Ἐκκλησίας, ἀπευθύνοµεν πρὸς ὅλους τὸν χαιρετισµὸν τοῦ Ἀναστάντος Χρι στοῦ: Εἰρήνη ὑµῖν. ...

Δὲν ὑπάρχει λόγος ταραχῆς, ἐφ᾿ ὅσον εὑρίσκεται µεθ᾿ ἡµῶν ὁ Ἀναστὰς Κύριος. Ἡ Σύνοδος ἔγινε µετὰ ἀπὸ πολυχρόνιον προετοιµασίαν. Πρὸ τῆς Συνόδου τὰ προετοιµασθέντα κείµενα ἐκοινοποιήθησαν πρὸς γνῶσιν τῶν πιστῶν καὶ µὲ τὴν δυνατότητα ἐκφράσεως κάποιας γνώµης. 2 Τὸ Ἅγιον Ὄρος ἐπὶ σειρὰν ἐτῶν µετὰ σαφηνείας διετύπωσε τας ἀπόψεις του διὰ τοὺς γινοµένους διαλόγους µετὰ τῶν ἑτεροδόξων Χριστιανῶν. Κατὰ τὰς ἐργασίας τῆς Συνόδου οἱ ἀρχιερεῖς ἐξέφρασαν τὰς προσωπικάς των ἀπόψεις. Κάποιοι ἐξ αὐτῶν διετύπωσαν τὰς ἀντιρρήσεις των µὲ σεµνὸν τρό πον, χωρὶς νὰ διακόπτουν τὰς σχέσεις των µὲ τὴν Ἐκκλησίαν. Ὅλα εἶναι καταγε- γραµµένα. 

Ἡ Ἐκκλησία πάντοτε παραµένει "στύλος καὶ ἑδραίωµα τῆς ἀληθείας". Ἡ Ἐκκλησία κατὰ τὸν Ἅγιον Ἰωάννην τὸν Χρυσόστοµον "χειµάζεται, ἀλλ᾿ οὐ κατα- ποντίζεται· κλυδωνίζεται, ἀλλ᾿ οὐ γίνεται ὑποβρύχιος· δέχεται βέλη, ἀλλ' οὐ δέχε- ται τραύµατα"· εἶναι ὁ ἴδιος ὁ Θεάνθρωπος. Ὅλοι οἱ Ἅγιοι ζῶντες ἐν Χριστῷ µᾶς παραπέµπουν εἰς τὴν Ἐκκλησίαν καὶ µᾶς ἀναπαύουν. Τὸ Πνεῦµα τὸ Ἅγιον ὅλον συγκροτεῖ τὸν θεσµὸν τῆς Ἐκκλησίας. Αὐτὸ τὰ ἀσθενῆ θεραπεύει καὶ τὰ ἐλλείποντα ἀναπληροῖ. Παραµένοντες εἰς τὴν Ἐκκλησί- αν καὶ αἰσθανόµενοι ἐλλιπεῖς καὶ ἀσθενεῖς δεχόµεθα τὴν θεραπείαν καὶ τὴν ὑγεί- αν. Ἐὰν ὡς ἄνθρωποι παρεκκλίνωµεν, ἡ χάρις τοῦ Πνεύµατος µᾶς ἐπαναφέρει εἰς τὸν ὀρθὸν δρόµον. Δι᾿ αὐτὸ κάθε φόβος εἶναι περιττός, ὡς φανέρωσις ὀλιγοπι- στίας, ἐφ' ὅσον εὑρισκώµεθα ἐντὸς τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ. Ἄλλωστε καὶ οἱ τέσσαρες Πατριάρχαι τῆς Ἀνατολῆς διὰ τῆς ἱστορικῆς των ἐγκυκλίου (1848) µᾶς καθησυχάζουν ὁµολογοῦντες ὅτι "παρ' ὑµῖν οὔτε Πατριάρ- χαι, οὔτε Σύνοδοι ἐδυνήθησαν ποτὲ εἰσαγαγεῖν νέα, διότι ὁ ὑπερασπιστὴς τῆς θρησκείας ἐστὶν αὐτὸ τὸ σῶµα τῆς Ἐκκλησίας, ἤτοι αὐτὸς ὁ λαός, ὅστις ἐθέλει τὸ θρήσκευµα αὐτοῦ αἰωνίως ἀµετάβλητον καὶ ὁµοειδὲς τῷ τῶν Πατέρων αὐτοῦ". Δὲν δικαιολογοῦνται ἄρα ταραχαὶ καὶ ἀπογνώσεις, αἱ ὁποῖαι ὁδηγοῦν εἰς σχίσµατα. Ἀνήκοµεν εἰς τὴν Ἐκκλησίαν, Σῶµα Χριστοῦ. Αὐτὸ τὸ Σῶµα ἔχει τοιαύτην ὑγείαν, ὥστε πάντοτε προσλαµβάνει καὶ ἀφοµοιώνει τὰ στοιχεῖα ποὺ αὐτὸ ἀποδέ- χεται. Ὅπως ἀποβάλλει ὅσα αὐτὸ θεωρεῖ ξένα.

Ἔχοµεν ἐµπιστοσύνην εἰς τὴν ἀγάπην τοῦ Χριστοῦ, ὄχι εἰς ἀτοµικάς καὶ ἑώλους δοξασίας, αἱ ὁποῖαι ὁδηγοῦν ἐκτὸς Ἐκκλησίας καὶ δηµιουργοῦν τὰς κολά- σεις τῶν αἱρέσεων. * * * Δι᾿ ὅλων αὐτῶν δὲν θέλοµεν νὰ προτείνωµεν ἐφησυχασµὸν ἀδιαφορίας, ἀλλὰ νὰ ὑπογραµµίσωµεν τὴν σηµασίαν τῆς ἐγρηγόρσεως καὶ τῆς πίστεως. Θεω- ροῦµεν δὲ ἀχαριστίαν πρὸς τὸν Θεὸν καὶ ἔλλειψιν ἀγάπης πρὸς πάντας τοὺς ἀδελ- φοὺς — τοὺς ἐγγὺς καὶ τοὺς µακρὰν — ἐὰν δὲν τονίζωµεν µετὰ πάσης παρρησίας καὶ σαφηνείας τὸν πλοῦτον τῆς Χάριτος ποὺ ἀπολαµβάνοµεν ζῶντες ἐντὸς τῆς Μιᾶς, Ἁγίας, Καθολικῆς καὶ Ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας. Καὶ αὐτὸ δὲν εἶναι ἰδικόν µας κατόρθωµα ἀλλὰ δωρεὰ τοῦ ἑνὸς Κυρίου καὶ Θεοῦ καὶ Σωτῆρος ἡµῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, ὁ ὁποῖος µὲ τρόπον µοναδικὸν καὶ ἀπόλυτον ὁµιλεῖ διὰ τὸν Ἑαυτόν Του: Ἐγώ εἰµι ἡ ὁδός, ἡ ἀλήθεια καὶ ἡ ζωή. Χωρὶς ἐµοῦ οὐ δύνασθε ποιεῖν οὐ- δέν. Ἐγώ εἰµι ὁ ποιµὴν ὁ καλός, ὁ ὁποῖος θυσιάζει τὴν ψυχήν του ὑπὲρ τῶν προ- βάτων. Ὅσοι ἦλθον πρὸ ἐµοῦ κλέπται εἰσὶ καὶ λησταί, ἀλλ' οὐκ ἤκουσαν αὐτῶν τὰ πρόβατα. Δὲν θὰ τοὺς ἀκολουθήσουν, διότι δὲν γνωρίζουν τῶν ἀλλοτρίων τὴν φω- νήν. Ἐκπλήσσονται οἱ ἀκούοντες καὶ ὁµολογοῦν· "οὐδέποτε οὕτως ἐλάλησεν ἄνθρωπος" (Ἰω. 7, 46). Αὐτὸς δὲν εἶναι ἁπλῶς ἄνθρωπος ἀλλὰ Θεάνθρωπος. Αὐτὸς εἶναι ὁ µόνος Ἅγιος, µόνος Κύριος, ὁ Ἰησοῦς Χριστός. "Οὐκ ἔστιν ἐν ἄλλῳ οὐδενὶ ἡ σωτηρία" (Πράξ. 4, 12). Αὐτὸς δὲν ἔρχεται νὰ κρίνη, ἀλλὰ νὰ σώση τὸν κόσµον. Σταυροῦται διὰ τὴν σωτηρίαν τῶν σταυρωτῶν του. Οὗτος τὰς ἁµαρτίας ἡµῶν φέρει καὶ περὶ ἡµῶν ὀδυνᾶται. Τὰ πάντα προσίε- ται, ἵνα σώση τὸν ἄνθρωπον. Τὰ πάντα ὑποµένει διὰ νὰ σώση τοὺς πάντας. Ἦλθε· τὸν εἴδαµε, τὸν ἀκούσαµε καὶ αἱ χεῖρες ἡµῶν ἐψηλάφησαν.

 Ἔπαθε, ἀνέστη καὶ ἀνελήφθη. Ἔστειλε τὸ Πνεῦµα τὸ Ἅγιον τὴν ἡµέρα τῆς Πεντηκοστῆς καὶ πάντες ἤρξαντο φθέγγεσθαι ξένοις ρήµασι, ξένοις δόγµασι, ξένοις διδάγµασι τῆς Ἁγίας Τριάδος. Συγκροτεῖται ἡ Ἐκκλησία µὲ ὅλην τὴν ξένην καὶ θείαν εὐπρέπειαν. Καταρ- γεῖται ἡ φυλακὴ τοῦ χρόνου καὶ εἰσερχόµεθα εἰς τὴν ἐλευθερίαν τῶν ἐσχάτων. Εἰς κάθε Θείαν Λειτουργίαν λάµπει ἡ χάρις τῆς Πεντηκοστῆς καὶ ὁ Θεάν- θρωπος Κύριος εἶναι ὁ προσφέρων καὶ προσφερόµενος καὶ προσδεχόµενος καὶ διαδιδόµενος διὰ τὴν σωτηρίαν τοῦ σύµπαντος κόσµου. Ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία εἶναι ἡ φανέρωσις τῆς ἀφάτου ἀγάπης τοῦ Θεοῦ πρὸς τὸν ἄνθρωπον. Αὐτὸ µᾶς σώζει καὶ µᾶς χρεώνει ἀναποφεύκτως διὰ τὴν µαρτυρίαν αὐτῆς τῆς ἀγάπης. * * * Ἀντιθέτως οἱ δοκοῦντες ἄρχειν τῶν ἐθνῶν (ὡς θρησκευτικοὶ ἢ ὡς κοσµικοὶ ἄρχοντες) κατακυριεύουσι καὶ κατεξουσιάζουσι τῶν ἀνθρώπων. Ὡς ψευδεῖς ποι- µένες δὲν θυσιάζουν τὴν ψυχήν των ὑπὲρ τῶν προβάτων, ἀλλὰ τὰ πρόβατα διὰ τὴν θεωρίαν των. Καταδικάζουν καὶ ἐξοντώνουν τοὺς ἄλλους ὡς αἰτίους τοῦ κακοῦ, διὰ νὰ διορθώσουν τὸν κόσµον. Ἄλλοι κατακαίουν τοὺς θεωρουµένους ὡς αἱρετικοὺς καὶ ἀπίστους. -Ἄλλοι τοὺς ἀνθρώπους τῆς κατωτέρας καταγωγῆς καὶ φυλῆς. -Τρίτοι τοὺς ἐχθροὺς τοῦ λαοῦ. . . Ὅλοι βασιλεύουν, ἀλλ' οὐκ αἰωνίζουν. Βασανίζουν τοὺς ἀνθρώπους καὶ παρέρχονται, ἀλλὰ ἐµφανίζονται µὲ ὑποτροπιάζουσαν τὴν ἰδίαν ἀσθένειαν. Διὰ τῆς σαρκώσεως τοῦ Θεοῦ Λόγου καὶ τῆς ἐλεύσεως τοῦ Ἁγίου Πνεύµα- τος δηµιουργεῖται ἡ Ἐκκλησία. Καὶ ἐγκαινιάζεται "ἡ σκηνὴ τοῦ Θεοῦ µετὰ τῶν ἀν- θρώπων" (Ἀπ. 21, 3), τὸ µικρὸν ποίµνιον µὲ τὴν θεϊκὴν ἀποστολήν. Δὲν ὑπάρχει µὲ ἄλλον τρόπον ἡ Τριαδικὴ θεότης καὶ µὲ ἄλλον ἡ Ἐκκλησια- στικὴ ἑνότης. "Καθὼς σὺ πάτερ ἐν ἐµοί, κᾀγὼ ἐν σοί, ἵνα καὶ αὐτοὶ ἐν ἡµῖν ἓν ὦ- σιν" (Ἰω. 17, 21).

Πάντα ἐνεργεῖ τὸ Πνεῦµα τὸ Ἅγιον. Οἱ σεπτοὶ Πατέρες τῷ Θείῳ Πνεύµατι συνδιασκεψάµενοι θεογράφως διεχάραξαν τὸ δόγµα τῆς θεότητος τοῦ Κυρίου Ἰη- σοῦ καὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύµατος, καθὼς καὶ τὴν θεοτοκίαν τῆς Ἀειπαρθένου Μη- τρὸς τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ. Ὅλη ἡ ζῶσα οἰκοδοµὴ τῆς Ἐκκλησίας ἑδράζεται εἰς τὸ θεµέλιον τῆς πίστε- ως. Κάθε ἀλλοίωσις εἰς τὴν ἀλήθειαν τοῦ δόγµατος προκαλεῖ ρωγµὰς καὶ ἀλλοιώσεις εἰς τὸν χῶρον τῆς ζωῆς. * * * Μὲ τὴν ἀποµάκρυνσιν τῆς Ρώµης ἀπὸ τὴν µίαν καὶ ἁγίαν Ἐκκλησίαν ἀκο- λουθοῦν αἱ γνωσταὶ ἀλλοιώσεις εἰς τὸν δυτικὸν κόσµον: Ἡ Ἐκκλησία νοεῖται καὶ διοργανώνεται ὡς κράτος. Ἡ θεολογία καλλιεργεῖται ὡς σχολαστικὴ φιλοσοφία καὶ ἡ πνευµατικὴ ζωὴ ὡς ἠθικὴ ἄσκησις ἐντὸς τοῦ προσκαίρου κόσµου διὰ τῆς κτιστῆς χάριτος. Προκαλεῖται ὁ χωρισµὸς θεολογίας καὶ ζωῆς, ἱερωσύνης καὶ γάµου. Ἀκο- λουθεῖ ὅλη ἡ σειρὰ τῶν γνωστῶν ἐπιπτώσεων. . . 

Ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία παραµένει πάντοτε ἐντὸς τοῦ πληρώµατος τῆς λειτουργικῆς χάριτος. Ἐδῶ δὲν θεωρεῖται ἡ θεολογία φιλοσοφικὴ ἀπασχόλησις· οὔτε πλησιάζεις διανοητικῶς τὸ µυστήριον τῆς ζωῆς, ἀλλὰ βαπτίζεσαι ὁλόκληρος εἰς τὰ νάµατα τῆς χάριτος. Ὅταν ἐπιµένης προσευχόµενος, ὅπως ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαµᾶς: "φώτισόν µου τὸ σκότος", δέχεσαι τὸν θεῖον φωτισµὸν ὡς ἀνάπαυσιν πνευµατικὴν καὶ ἀντιλαµβάνεσαι τὸ σχόλιον τοῦ ἰδίου Ἁγίου: Εἶναι ἄλλο τὸ φῶς διὰ τὰ αἰσθη- τὰ καὶ ἄλλο διὰ τὸν νοῦν τοῦ ἀνθρώπου. Ὅταν ὅµως πνευµατικῆς εὐµοιρήσωσιν χάριτος, ὅταν γίνουν οἱ ἄνθρωποι κοινωνοὶ τῆς θείας χάριτος, τότε διὰ τῶν αἰσθή- σεων καὶ τοῦ νοῦ βλέπουν τὰ ὑπὲρ πᾶσαν αἴσθησιν καὶ νοῦν µυστήρια· ὅπως ὁ Θεὸς γνωρίζει καὶ οἱ τὰ τοιαῦτα πάσχοντες. Ζῶντες ἐν Ἁγίῳ Ὄρει πολιτευόµεθα "κατὰ τὰς τῶν Ἁγίων θεοπνεύστους θεολογίας καὶ τὸ τῆς Ἐκκλησίας εὐσεβὲς φρόνηµα"· ὄχι κατὰ τὰς ἀκαδηµαϊκὰς θεολογίας τῶν διανοουµένων καὶ τὰς ἀντιλήψεις τῆς κάθε ἐποχῆς. Ἡ κοινωνία τῶν Ἁγίων περιβάλλει τοὺς πιστούς καὶ τὸ εὐσεβὲς φρόνηµα τῆς Ἐκκλησίας τοὺς κατευθύνει. Εἴµεθα ἠλεηµένοι ὡς τέκνα τῆς σταυρουµένης καὶ διὰ τοῦτο δεδοξασµένης Μεγάλης τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησίας. Ἐξ αὐτῆς ἐδέχθηµεν ὅλα τὰ ἀγαθά. Τὴν ἀντικρύζοµεν διαρκῶς αἱµάσσουσαν µὲ τὸ πλῆθος τῶν Μαρτύρων καὶ τῶν Ὁσίων της. Παραµένοµεν εὐγνώµονες καὶ ἄγρυπνοι κρατοῦντες τὰς παραδόσεις. Ἀπολαµβά- νοµεν τὴν χάριν τῆς ἐλευθερίας τοῦ Πνεύµατος καὶ τὴν ἐν Χριστῷ ἀδελφοσύνην ἐντὸς τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας. Ἐὰν ἡ Χριστιανικὴ Αὐτοκρατορία παρῆλθεν ὡς ἱστορικὸν γεγονός, παρα- µένει ἐσαεὶ ἡ αὐτοκρατορία τῆς ἀγάπης, ἡ ὁποία οὐδέποτε ἐκπίπτει. Εὑρισκόµεθα εἰς αὐτὸν τὸν Παράδεισον. Ὁµολογοῦµεν τὴν χάριν, κηρύττοµεν τὸν ἔλεον, οὐ κρύπτοµεν τὴν εὐεργεσίαν. Ὅπως ὁ Κύριος εἶναι Μοναδικός, ὁµοίως οἱ µαθηταί Του ἔχουν τὴν µονα- δικὴν ἀποστολὴν νὰ ἐξαγγείλουν τὸ χαρµόσυνον µήνυµα ὅτι "ὁ θάνατος τεθανάτω- ται". Ὅλα τὰ ἄλλα εἶναι σχετικὰ καὶ ἀσήµαντα διὰ τὸν ἄνθρωπον. Αὐτοὶ ποὺ ἐντὸς τῆς Ἐκκλησίας ψάλλουν, διότι τὸ ζοῦν: "Θανάτου ἑορτά- ζοµεν νέκρωσιν, Ἅδου τὴν καθαίρεσιν, ἄλλης βιοτῆς, τῆς αἰωνίου, ἀπαρχὴν καὶ σκιρτῶντες ὑµνοῦµεν τὸν αἴτιον", δὲν ἀντιπροσωπεύουν µίαν θρησκευτικὴν ἄπο- ψιν, οὔτε εἶναι δυνατὸν νὰ προτρέπωνται νὰ ἀποφεύγουν τὸν προσηλυτισµόν, διό- τι θυσιάζουν τὴν ζωήν των διὰ νὰ ἀναγγείλουν εἰς τὸν κόσµον ὅτι "ἑάλω ὁ θάνατος θανάτῳ". Τὸ πολύτιµον ποὺ ἔχει ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία – καὶ τὴν τρέφει – εἶναι ἡ ἀλήθεια τῆς πίστεως. Καὶ δὲν ἔχει ἄλλον τρόπον νὰ προσφέρη τὴν ἀγάπην Της ἐ- κτὸς ἀπὸ τὴν πασχάλιον πρόσκλησιν: "Δεῦτε πάντες ἀπολαύσατε τοῦ συµποσίου τῆς πίστεως". "Εἰ δὲ Χριστὸς οὐκ ἐγήγερται, κενὸν ἄρα τὸ κήρυγµα ἡµῶν, κενὴ καὶ ἡ πί- στις". Θὰ ἔπρεπε τότε νὰ ἐξέλθωµεν εἰς τὰς ὁδοὺς καὶ εἰς τὰς ρύµας συνεργαζόµε- νοι µετὰ τῶν ἄλλων καταδίκων εἰς τὴν χώραν τῆς σκιᾶς τοῦ θανάτου ἐπιζητοῦντες βελτίωσιν τῶν συνθηκῶν τῆς συµφορᾶς.

Ἀλλὰ ἄπαγε τῆς βλασφηµίας! "Νῦν πάντα πεπλήρωται φωτός". Καὶ ὅλοι ἀναµένουν βοήθειαν ἐκ τῶν τῆς Ἀναστάσεως τὴν πεῖραν εἰληφότων. Δὲν εἴµεθα µόνοι. Ὁ Ἀναστὰς Κύριος ἀψευδῶς µεθ' ἡµῶν ἐπηγγείλατο ἔσεσθαι µέχρι τερµά- των αἰῶνος. Αὐτὴν τὴν χαρὰν τῆς µεθ' ἡµῶν παρουσίας τοῦ καταργήσαντος τὸν θάνατον προσφέρει ἡ Ἐκκλησία µὲ τὴν ἀτελεύτητον σειρὰν τῶν ἁγίων, µαρτύρων καὶ ὁσίων της. Καὶ τὸ Ἅγιον Ὄρος µὲ τὴν λειτουργικήν του ζωὴν καὶ παρουσίαν παραµένει πάντοτε µία µαρτυρία τῆς Ὀρθοδόξου πίστεως καὶ ἐλπίδος δι' ὅλον τὸν κόσµον. Τῷ δὲ ἐκ νεκρῶν Ἀναστάντι Χριστῷ τῷ Θεῷ ἡµῶν δόξα καὶ κράτος εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀµήν. Ἅπαντες οἱ ἐν τῇ Ἐκτάκτῳ Διπλῇ Ἱερᾷ Συνάξει Ἀντιπρόσωποι καὶ Προϊστάµενοι τῶν Κ´ Ἱερῶν καὶ Εὐαγῶν Μονῶν τοῦ Ἁγίου Ὄρους Ἄθω.