Σεβασμιώτατε εκπρόσωπε της ΑΘΠ του Οικουμενικού Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου,
Παναγιώτατε μητροπολίτα Θεσσαλονίκης,
Σεβασμιώτατοι και Θεοφιλέστατοι άγιοι αρχιερείς,
Πολυσέβαστοι γέροντες και γερόντισσες μονών του Αγίου Όρους και της Μακεδονίας,
Κύριε Πρύτανη του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης,
Κύριοι κοσμήτορες,
Κύριοι πρόεδροι των θεολογικών τμημάτων,
Αξιότιμοι εκπρόσωποι των αρχών,
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Αγαπητές και αγαπητοί σύνεδροι,
Η Θεολογική Σχολή του Αριστοτελείου
Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης είχε την πρωτοβουλία, στο πλαίσιο της σειράς
Διεθνών Συνεδρίων Ορθοδόξου Θεολογίας, που διοργανώνονται επί σχεδόν
ογδόντα έτη, να διοργανώσει το παρόν 8ο Διεθνές Συνέδριο, με ένα διπλό,
επίκαιρο και αλλληλένδετο θέμα: Την Αγία και Μεγάλη Σύνοδο της
Ορθόδοξης Εκκλησίας που συνήλθε πριν από δύο έτη στην Κρήτη και την θέση
και προοπτική της oρθόδοξης θεολογίας στον αιώνα που διανύουμε. Τα δύο
αυτά θέματα δεν είναι ανεξάρτητα το ένα από το άλλο, αφού η ορθόδοξη
θεολογία δεν κατανοήθηκε ποτέ αυτονομημένη από την Εκκλησία ως
λατρεύουσα κοινότητα αλλά και ως συνοδική έκφραση. Εξάλλου, αυτό
επιβαβαιώνεται από το γεγονός ότι οι σημαντικότερες εκφάνσεις της
ορθόδοξης θεολογίας συνδέονται διαχρονικά με τη συνοδική ιστορία της
Εκκλησίας.
Είναι γεγονός ότι το ζήτημα της
πραγματοποίησης αλλά και της πρόσληψης της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου της
Ορθόδοξης Εκκλησίας που συγκλήθηκε υπό την προεδρία της Αυτού Θειοτάτης
Παναγιότητος του Οικουμενικού Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίου στο
Κολυμπάρι της Κρήτης τον Ιούνιο του 2018, αποτελεί και θα αποτελέσει
κατά τα επόμενα χρόνια το πιο πολυσυζητημένο γεγονός στους
εκκλησιαστικούς και θεολογικούς κύκλους, προκαλώντας ποικίλα σχόλια,
καλοπροαίρετα και μη, τόσο από τους υπέρμαχους όσο και από τους
επικριτές της. Όποια, όμως, και εάν είναι η στάση κάποιου έναντι της
Αγίας και Μεγάλης Συνόδου της Ορθόδοξης Εκκλησίας, κανείς δεν μπορεί να
αμφισβητήσει ότι η Σύνοδος αυτή έχει αποτελέσει το κυρίαρχο γεγονός στη
σύγχρονη ιστορία της Ορθόδοξης Εκκλησίας και Θεολογίας· είναι δε
βέβαιο ότι θα συνεχίσει να κεντρίζει την εκκλησιαστική αυτοσυνειδησία
των Ορθόδοξων Εκκλησιών και θεολόγων για πολλά ακόμη χρόνια.
Η υπερεκατονταετής περίοδος που
απαιτήθηκε για την προετοιμασία της, με την ιδιαίτερη μέριμνα κατά τις
τελευταίες δεκαετίες του πρωτεύοντος εκκλησιαστικού θεσμού στην
Ορθόδοξη Eκκλησία, δηλ. του Οικουμενικού Πατριαρχείου και του
προκαθημένου του κ.κ. Βαρθολομαίου προσωπικώς, οι ασυνέπειες και
ασυνέχειες της τελευταίας στιγμής από κάποιες τοπικές Εκκλησίες, και η
μεγάλη συζήτηση που έχει προκαλέσει το παραχθέν έργο από την Αγία και
Μεγάλη Σύνοδο, μαρτυρούν τη μοναδικότητά της ως εκκλησιαστικού
γεγονότος, ακόμη και ως «σημείου αντιλεγομένου», όπως άλλωστε
υπήρξαν όλες οι μεγάλες Σύνοδοι της αδιαίρετης Εκκλησίας της πρώτης
χιλιετίας, αλλά και των αιώνων που ακολούθησαν μετά το Σχίσμα.
Έτσι, παρά το γεγονός ότι οι εκτιμήσεις
μεγάλων συγχρόνων θεολόγων τείνουν στο συμπέρασμα ότι κατά τον εικοστό
πρώτο αιώνα θα υπάρξει μία στροφή στην κεντρική εστίαση της
θεολογικής έρευνας από την Eκκλησιολογία στην ανθρωπολογία, η
δεκαετία που διανύουμε δεν φαίνεται να επιβεβαιώνει, τουλάχιστον
καθολικά, την παραπάνω εκτίμηση, αφού η Εκκλησιολογία, που σε καμία
περίπτωση δεν είναι αποκομμένη από την Ορθόδοξη ανθρωπολογία,
συνεχίζει να απασχολεί —και θα απασχολεί, με ενίοτε οξύ τρόπο- την
Ορθόδοξη θεολογία.
Εκ μέρους του Τμήματος Ποιμαντικής και
Κοινωνικής Θεολογίας της Θεολογικής μας Σχολής, εκλεκτά μέλη της οποίας
συμμετείχαν με την ιδιότητα των ειδικών συμβούλων στις εργασίες της
Αγίας και Μεγάλης Συνόδου, αλλά και με την ιδιότητα του διευθυντού του
Πατριαρχικού Ιδρύματος Πατερικών Μελετών, καλωσορίζω τους 120
διακεκριμένους Αρχιερείς, κληρικούς και θεολόγους από είκοσι χώρες της
Ευρώπης, της Αμερικής και της Ασίας και εικοσιπέντε θεολογικές σχολές
και ινστιτούτα, που ανταποκρίθηκαν ολόθυμα στην πρόσκλησή μας και
συμμετέχουν στο 8ο Διεθνές Συνέδριο Ορθόδοξης Θεολογίας. Eκφράζω
συγχρόνως τις ευχαριστίες μου προς τους χορηγούς μας για την
παντοιότροπη ενίσχυση που μας παρείχαν, καθώς και προς τους συνεργάτες
μας που συμμετείχαν στη γραμματεία της Οργανωτικής Επιτροπής, τη
μεταφραστική και εθελοντική ομάδα, καθώς και στην τεχνική υποστήριξη
αυτού του μεγάλου Διεθνούς Συνεδρίου, για το μεγάλο βάρος που
επωμίσθηκαν για την αρτιότερη διοργάνωσή του· έχω δε τη βεβαιότητα πως
αυτό θα λειτουργήσει ως ένας σημαντικός πόλος ακαδημαϊκής έκφρασης της
εκκλησιαστικής και θεολογικής μας αυτοσυνειδησίας.
Σας ευχαριστώ.