ΜΕΓΑΛΗ ΣΥΝΟΔΟΣ: ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΣΤΟ ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΚΟΣΜΟ ΚΑΙ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΔΙΑΣΠΟΡΑ

  Θεόδωρος Καλμούκοας, φώτο Χρήστος Μπόνης, Εθνικός Κήρυκας

ΒΟΣΤΩΝΗ. Συνεχίστηκαν κανονικά οι εργασίες της Μεγάλης Συνόδου της Ορθόδοξης Εκκλησίας στην Κρήτη στην οποία προεδρεύει ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος και συμμετέχουν δέκα από τις δέκα τέσσερις Ορθόδοξες Εκκλησίες ανά την οικουμένη. Απουσιάζουν, ως γνωστόν, οι Εκκλησίες Αντιοχείας, Βουλγαρίας, Μόσχας και Γεωργίας.

Υπενθυμίζεται ότι οι προαναφερθείσες Εκκλησίες που την τελευταία στιγμή αποφάσισαν να μην συμμετάσχουν, ήταν παρούσες στις προπαρασκευαστικές εργασίες στη διάρκεια των ετών που προηγήθηκαν, καθώς και στις Συνάξεις των Προκαθημένων οι οποίες ασχολήθηκαν λεπτομερώς με τη συγκρότηση της Μεγάλης Συνόδου.

Τελευταία Σύναξη είχε γίνει τον Ιανουάριο του 2016 στο Σαμπεζύ της Γενεύης. Εκεί αποφασίστηκε και ο τόπος σύγκλησης της Συνόδου. Αρχικά είχε αποφασιστεί να συνέλθει στην Κωνσταντινούπολη, αλλά λόγω των τεταμένων σχέσεων ανάμεσα στη Ρωσία και την Τουρκία με αφορμή την κατάρριψη του Ρωσικού πολεμικού αεροσκάφους από την Τουρκία και επειδή ο Πατριάρχης Μόσχας κ. Κύριλλος δήλωσε αδυναμία να μεταβεί στην Κωνσταντινούπολη αποφασίστηκε να συγκληθεί η Μεγάλη Σύνοδος στην Κρήτη, στην οποία ωστόσο ο Πατριάρχης κ. Κύριλλος δεν προσήλθε.

Η Ορθόδοξη Ακαδημία Κρήτης όπου γίνεται η Μεγάλη Σύνοδος.

Υπογραμμίζεται ότι η απουσία τεσσάρων Πατριαρχείων δεν έχει επηρεάσει καν την ομαλή διεξαγωγή και εργασία της Συνόδου η οποία ασχολείται ενδελεχώς και επισταμένως με τα κείμενα τα οποία ανάγονται στη θεματολογία της.

Ενώ γραφόταν αυτές οι σειρές, πληροφορίες του «Ε.Κ.» ανέφεραν ότι ήδη το πρώτο κείμενο της Μεγάλης Συνόδου το οποίο αναγόταν στο θέμα «Η Αποστολή της Ορθοδόξου Εκκλησίας εν τω Συγχρόνω Κόσμω» εγκρίθηκε από το Σώμα των συμμετεχουσών Εκκλησιών, με ελάχιστες τροποποιήσεις.

Διεξήχθη πολύωρη συζήτηση και έγινε ανταλλαγή απόψεων από μέλη των αντιπροσωπειών των συμμετεχουσών Εκκλησιών. Ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα ήταν η ανταλλαγή απόψεων υψηλής θεολογικής εμβρίθειας ανάμεσα στους Μητροπολίτης Ναυπάκτου κ. Ιερόθεο από την αντιπροσωπεία της Εκκλησίας της Ελλάδος και του Μητροπολίτη Περγάμου κ. Ιωάννη αναφορικά με την οντολογία και το κυριολεκτικό περιεχόμενο του όρο «πρόσωπο». Τονίζεται πως επ’ αυτού του ζητήματος είχε ξεκινήσει μία συζήτηση προσυνοδικώς.

Ο Οικουμενικός Πατριάρχης ευλογεί ένα βρέφος.

Στην ενότητα του κειμένου η οποία αναφέρεται στη συμβολή της Ορθοδόξου Εκκλησίας στην επικράτηση της ειρήνης, της δικαιοσύνης, της ελευθερίας, της αδελφοσύνης και της αγάπης μεταξύ των λαών, και άρση των φυλετικών και λοιπών διακρίσεων, αναγράφονται ανάμεσα στα άλλα, πως «η Εκκλησία δεν αδιαφορεί διά τα προβλήματα του ανθρώπου της εκάστοτε εποχής, αλλά, αντιθέτως, συμμετέχει εις την αγωνίαν και τα υπαρξιακά προβλήματά του, αίρουσα, όπως ο Κύριός της, την οδύνην και τας πληγάς, τας οποίας προκαλεί το κακόν εις τον κόσμον και επιχέουσα, ως ο καλός Σαμαρείτης, έλαιον και οίνον εις τα τραύματα αυτού (Λουκ. 10, 34) διά του λόγου «της υπομονής και παρακλήσεως» (Ρωμ. 15, 4, Εβρ. 13, 22) και διά της εμπράκτου αγάπης. Ο λόγος της προς τον κόσμον αποβλέπει πρωτίστως όχι εις το να κρίνη και καταδικάση τον κόσμον (πρβλ. Ιωάν. 3,17 και 12, 47), αλλά εις το να προσφέρη εις αυτόν ως οδηγόν το Ευαγγέλιον της Βασιλείας του Θεού, την ελπίδα και βεβαιότητα ότι το κακόν, υπό οιανδήποτε μορφήν, δεν έχει τον τελευταίον λόγον εις την ιστορίαν και δεν πρέπει να αφεθή να κατευθύνη την πορείαν της».

Στην ενότητα για την αξία του ανθρωπίνου προσώπου, στο κείμενο αναγράφεται πως «η αξία του ανθρωπίνου προσώπου, απορρέουσα εκ της δημιουργίας του ανθρώπου ως εικόνος Θεού και εκ της αποστολής αυτού εις το σχέδιον του Θεού διά τον άνθρωπον και τον κόσμον, υπήρξεν πηγή εμπνεύσεως διά τους Πατέρας της Εκκλησίας, οι οποίοι ενεβάθυναν εις το μυστήριον της θείας οικονομίας».

Τον Οικουμενικό Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίο πλαισιώνουν ο Αρχιεπίσκοποι Κρήτης κ. Ειρηναίος, Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμος, Αλβανίας κ. Αναστάσιος, στη Μουσική εκδήλωση στο Φυσικό Θέατρο στα Νεοπήγεια Κισσάμου.

Στο κείμενο γίνεται λόγος περί ελευθερίας και ευθύνης και τονίζεται πως «εν εκ των υψίστων δώρων του Θεού προς τον άνθρωπον, τόσον ως συγκεκριμένον φορέα της εικόνος του προσωπικού Θεού, όσον και ως κοινωνίαν προσώπων αντανακλώντων κατά χάριν διά της ενότητος του ανθρωπίνου γένους την εν τη Αγία Τριάδι ζωήν και κοινωνίαν των θείων προσώπων, αποτελεί το θείον δώρον της ελευθερίας… Η ελευθερία καθιστά μεν τον άνθρωπον ικανόν να προοδεύη προς την πνευματικήν τελειότητα, αλλά, συγχρόνως, εμπερικλείει τον κίνδυνον της παρακοής, της από του Θεού αυτονομήσεως και, δι’ αυτής, της πτώσεως, εξ ου και αι τραγικαί συνέπειαι του κακού εν τω κόσμω.

Συνέπεια του κακού τούτου είναι αι επικρατούσαι σήμερον εν τη ζωή ατέλειαι και ελλείψεις, ως η εκκοσμίκευσις, η βία, η έκλυσις των ηθών, τα παρατηρούμενα νοσηρά φαινόμενα της λαίλαπος των ναρκωτικών και άλλων εξαρτήσεων εις μερίδα της συγχρόνου νεότητος, ο φυλετισμός, οι εξοπλισμοί, οι πόλεμοι και τα τούτων απότοκα κοινωνικά κακά, η καταπίεσις κοινωνικών ομάδων, θρησκευτικών κοινοτήτων και λαών ολοκλήρων, η κοινωνική ανισότης, ο περιορισμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων εις τον χώρον της ελευθερίας των συνειδήσεων και της θρησκευτικής ειδικώτερον ελευθερίας, η παραπληροφόρησις και η χειραγώγησις της κοινής γνώμης, η οικονομική αθλιότης, η άνισος κατανομή ή και η παντελής στέρησις των απολύτως αναγκαίων προς το ζην αγαθών, η πείνα των υποσιτιζομένων εκατομμυρίων ανθρώπων, αι βίαιαι μετακινήσεις πληθυσμών και η αθέμιτος διακίνησις ανθρώπων, το προσφυγικόν χάος, η καταστροφή του περιβάλλοντος, η ανεξέλεγκτος χρήσις της γενετικής βιοτεχνολογίας και βιοιατρικής αναφορικώς προς την αρχήν, την διάρκειαν και το τέλος της ζωής του ανθρώπου. Πάντα ταύτα υφαίνουν το απέραντον άγχος της αγωνιώδους συγχρόνου ανθρωπότητος».

Η ορχήστρα του Μίκη Θεοδωράκη.

Εν τω μεταξύ, συνεχιζόταν η συζήτηση για το μεγάλης σπουδαιότητας θέμα της Ορθόδοξης Διασποράς, το οποίο ως γνωστόν αφορά άμεσα και την Ορθόδοξη παρουσία των επί μέρους Ορθόδοξων Δικαιοδοσιών στις Ηνωμένες Πολιτείες, η πολυπληθέστερη και δυναμικότερη εκ των οποίων είναι η ημετέρα Ελληνική Ορθόδοξη Αρχιεπισκοπή Αμερικής.

Στο σχετικό κείμενο το οποίο συζητείτο στη Μεγάλη Σύνοδο και το οποίο είχε συνταχτεί και εγκριθεί από τις Συνάξεις των Προκαθημένων κατά την προπαρασκευαστική περίοδο της Συνόδου αναφέρεται πως «διεπιστώθη ότι αποτελεί κοινήν βούλησιν πασών των αγιωτάτων Ορθοδόξων Εκκλησιών, όπως επιλυθή το ζήτημα της Ορθοδόξου Διασποράς το ταχύτερον δυνατόν και όπως οργανωθή αύτη κατά τρόπον σύμφωνον προς την ορθόδοξον εκκλησιολογίαν και την κανονικήν παράδοσιν και πράξιν της Ορθοδόξου Εκκλησίας».

«Διεπιστώθη ωσαύτως ότι κατά την παρούσαν φάσιν δεν είναι εφικτή δι’ ιστορικούς και ποιμαντικούς λόγους η άμεσος μετάβασις εις την αυστηρώς κανονικήν τάξιν της Εκκλησίας ως προς το ζήτημα τούτο, τουτέστιν εις την ύπαρξιν ενός μόνου Επισκόπου εις τον αυτόν τόπον. Διά τον λόγον τούτον ήχθη εις την απόφασιν, όπως προτείνη την δημιουργίαν μεταβατικής τινος καταστάσεως, ήτις και θα προετοιμάση το έδαφος διά την αυστηρώς κανονικήν λύσιν του προβλήματος, επί τη βάσει αρχών και κατευθύνσεων, αι οποίαι διαγράφονται κατωτέρω. Η τοιαύτη προετοιμασία δεν θα πρέπει να βραδύνη πέραν της μελλούσης να συνέλθη Αγίας και Μεγάλης Συνόδου της Ορθοδόξου Εκκλησίας, ώστε να δυνηθή αύτη να προβή εις μίαν κανονικήν λύσιν του προβλήματος».

Η ερμηνεύτρια Μαρία Φαραντούρη.

Το θέμα αυτό ανάγεται ουσιαστικά στην ενοποίηση των διαφόρων εθνικών δικαιοδοσιών και την ύπαρξη μόνο ενός Ορθόδοξου Επισκόπου σε κάθε πόλη, σε αντίθεση με το υφιστάμενο σήμερα καθεστώς που στην ίδια πόλη συνυπάρχουν πολλοί Ορθόδοξοι επίσκοποι προερχόμενοι από τις Μητέρες Εκκλησίες τους.

Εξάλλου, το βράδυ της Δευτέρας οι συγκροτούντες τη Μεγάλη Σύνοδο παρακολούθησαν μουσική εκδήλωση στο Φυσικό Θέατρο στα Νεοπήγεια Κισσάμου της ορχήστρας Μίκη Θεοδωράκη. Τα τραγούδια ερμήνευσε η Μαρία Φαραντούρη, ενώ χαιρετισμό απηύθυνε ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμος.

Φωτογραφίες: ΧΡΗΣΤΟΣ ΜΠΟΝΗΣ/EUROKINISSI