UKRAINIAN AUTOCEPHALY IN A LETTER OF AGONY BY A RUSSIAN PRIEST
This letter, albeit anonymous, it is really authentic. It expresses the opinion of a wide range of provincial priests. There were a lot of such letters and articles in the last year or two, but fr. Makarios' letter received a very wide publicity.A transĺation into Greek was prepared by παπα-Διονύσιος
This letter, albeit anonymous, it is really authentic. It expresses the opinion of a wide range of provincial priests. There were a lot of such letters and articles in the last year or two, but fr. Makarios' letter received a very wide publicity.A transĺation into Greek was prepared by παπα-Διονύσιος
“Μὴ
σπήλαιον λῃστῶν ὁ οἶκός μου, οὗ
ἐπικέκληται τὸ ὄνομά μου ἐπ᾿ αὐτῷ”
(Ιερεμ. 7.11)
Αγιώτατε!
Απευθύνεται
προς Εσάς ένας
συνηθισμένος ρώσος
παπάς. Δεν αναφέρω
το όνομά μου, αλλά αυτό δεν έχει σημασία,
γιατί τέτοιοι είμαστε πολλοί: οι πατέρες
Αλέξιος,
Μιχαήλ, Ευγένιος,
πάρα πολλοί,
που σύμφωνα
με την άγια θέλησή Σας, βρισκόμαστε
στην παρούσα δεινή
κατάσταση.
Αλλά
δεν
αναφέρω το όνομά μου
και για το λόγο ότι, Έσεις, όπως ο Ντον
Κορλεόνε, έχετε μετατρέψει
τη δομή της Εκκλησίας σε φυλή, και τους
επισκόπους σε
caporegime, που ασκούν αναμφισβήτητα την
Αγία Σας αυθαιρεσία. Και στη φυλή, όπως
είναι γνωστό, τιμωρούνται
σοβαρά οι
διαφωνούντες, μερικές φορές ακόμα πιο
σκληρά από ό,τι στη κοσμική κοινωνία.
Χειροτονημένοι
στη δεκαετία του 90, γνωρίζουμε από πρώτο
χέρι πώς
ήταν τότε η
Εκκλησία: ήμασταν σε ανάγκη,
σήμερα έχουν
αποκατασταθεί οι ναοί,
πριν συνέχεια
ταπεινωνόμασταν
από τους ληστές και τους τοπικούς
πρίγκιπες, προσπαθήσαμε να ανάψουμε
την πνευματική ζωή ανάμεσα στο λαό.
Να
πούμε την αλήθεια, στη δεκαετία του
2000, χαρήκαμε
με τον γηραιό
Πατριάρχη Αλέξιο, και τον
ονομάζουμε «παππού». Ποιος ήταν για μας
τότε ο Μητροπολίτης Σμολένσκ και
Καλίνινγκραντ; Σχετικά νέος, δημιουργικός,
αθλητικός και μορφωμένος. Ναι,
Σας είδαμε ως
τον μελλοντικό Πατριάρχη.
Ωστόσο, αυτό ήταν ένα μεγάλο λάθος.
Γοητευμένος από το
λευκό κουκούλι
του Πατριάρχη,
δεν βλέπετε απολύτως τη ζωή ενός
συνηθισμένου παπά, ενός ενορίτη.
Το γραφείο Τύπου Σας δημιουργεί την
εντύπωση
ενός επιμελούς
γραφείου,
που απλώς κοιτάζει
τα χαρτιά μέχρι αργά τη νύχτα.
Αλλά, με συγχωρείτε,
Αγιώτατε, τι αποφασίσατε;
Όλοι γνωρίζουν το πρόβλημα του "μπλε
λόμπυ"
– όλοι γνωρίζουν
τα ονόματα, και τις θέσεις
τους . Μερικοί, ιδιαίτερα
σίγουροι, καθόλου δεν κρύβονται. Και το
πρόβλημα των εισπράξεών για τους
επισκόπους, σχεδόν σε κάθε μητρόπολη;
Αγιώτατε,
είμαι ένας απλός
προϊστάμενος Ναού σε ένα
χωριό, και φέτος
πρέπει να πληρώνω
στον επίσκοπό
μας ένα ποσό 60.000 ρούβλια (800 ευρώ)
το μήνα. Κατά τον
επόμενο χρόνο,
σύμφωνα με το έθιμο, θα αυξηθεί κατά 30
τοις εκατό.
(Σημείωση
του μεταφραστή:
Στη Ρωσία, αντίθετα με την Ελλάδα, η
Εκκλησία είναι χωρισμένη από το κράτος,
οπότε ο ιερέας λαμβάνει μηνιαίο μισθό
από την ενορία. Χωρίς να λαμβάνεται
υπόψη η Μόσχα και αρκετές μεγάλες πόλεις,
ο μέσος μισθός στη Ρωσία είναι 15.000
ρούβλια, δηλ.
200 ευρώ, και μερικές φορές ακόμη λιγότερο.
Στις ενορίες στα χωριά, η οικονομική
κατάσταση είναι ακόμη χειρότερη.)
Πέστε
μου, τι πρέπει να κάνω; Ο Μητροπολίτης
δεν ενδιαφέρεται καθόλου για τις
δεξιότητές μου ως ιεροκήρυκα, εξομολογητή,
ιερέα: η δουλειά του
είναι να πληρώνω
ένα μηνιαίο ποσοστό. Και αν δεν θα
μπορέσω; «Δεν μπορείτε», θα απαντήσει
ο πρωτοσύγκελος, «υπάρχουν
άλλοι που θέλουν να είναι
στη θέση σας». Τι είναι αυτό, Αγιώτατε,
ο φόρος για franchise; Και που πηγαίνουν τα
χρήματα; Για την κατοικία του επισκόπου
και της συνοδείας του; Αλλά δεν έχουμε
μια μικρή μητρόπολη, τα χρήματα είναι
αρκετά. Αγιώτατε,
τι αποφασίζετε για αυτό το πρόβλημα;
Σας ενδιαφέρει καθόλου
αυτό; Ή ίσως είμαι αφελής
και αυτό είναι απλώς ένα γρανάζι σε μια
αμοιβαία εγγύηση; Εμείς πληρώνουμε
στους ιεράρχες, και αυτοί
εσάς; Καλά,
με συγχωρείτε, αλλά πού πάνε τα χρήματα,
για ποιο λόγο;
Πέστε
μου γιατί η εικόνα του ιερέα έπεσε κάτω
από τον πάτο, γιατί στες ιερατικές μας
σχολές για αρκετά χρόνια δεν υπάρχει
ανταγωνισμός και εκεί πηγαίνουν εκείνοι
που δεν μπόρεσαν πλέον να γίνουν κάτι
στον κόσμο; Ποιους θέλουμε να ξεγελάσουμε,
όταν συλλέγουμε σχεδόν βίαια λεωφορεία
με τους κληρικούς για αρχιερατικά
συλλείτουργα και δίνουμε από νωρίς τον
κατάλογο; Αγιώτατε,
ποιούς θέλετε να ξεγελάσετε όταν
συλλέγετε τους πατέρες στην πλατεία;
Χρειάζεστε αυτό για αυτοεπιβεβαίωση;
Αλλά τέτοια παραδείγματα ξέρουμε στην
ιστορία.
Τώρα
υπάρχουν διαφωνίες σχετικά με την
αυτοκεφαλία.
Παραδόξως, οι κληρικοί με το τεράστιο
υπόγειο
κίνημά τους
υποστηρίζουν την αυτοκεφαλία της
Εκκλησίας στην Ουκρανία. Και υπάρχουν
διάφοροι λόγοι. Το πρώτο είναι η
προσβολή, που σχετίζεται
με την χαιρεκακία. Ένας απλός παπάς, που
δεν πιάστηκε στη συγκυρία, όχι
βουλευτής, είναι εντελώς αδιάφορος για
τους «κανονικούς πολέμους». Καταστράφηκε
από πληρωμές, γενικές συγκεντρώσεις,
«κομματικές παρακλήσεις», τον ταπεινώνουν
τακτικά στις Μητροπόλεις εκλεπτυσμένα
αγόρια που έχουν "άδεια να πυροβολήσουν".
Ίσως υποσυνείδητα να αντικατοπτρίζει
το γεγονός ότι κάποιο μέρος αυτής της
περίεργης μηχανής εκκλησίας-κράτους
μπορεί να απαλλαγεί από την καταπίεση,
δίνει στον ρώσο παπά, από μια την ελπίδα,
και την χαιρεκακία από την άλλη. Ο
δεύτερος λόγος είναι η κυριαρχία του
ουκρανικού στοιχείου στην Ρωσική
Ορθόδοξη Εκκλησία εκεί.
Κάποια στιγμή, ειδικά στις μητροπόλεις,
τις οποίες
διαχειρίζονταν Ουκρανοί
επίσκοποι,
όλες τις
βασικές θέσεις θα
καταλάβουν
συμπατριώτες τους.
Έχει περάσει ο καιρός, έχουν μεγαλώσει
παιδιά, αλλά ο σύλλογος των Ουκρανών
έχει ενισχυθεί. Αυτός ο μελλοντικός
διαχωρισμός θα καθησυχάσει και τους
"μη αδελφούς" μας.
Και
τέλος, ένα σημαντικό και τρομερό
συμπέρασμα: τα χρόνια της πατριαρχίας
Σας οδήγησαν σε μια κατάσταση όπου η
Εκκλησία, ως κάτι από μόνο
του, είναι
εντελώς χωρισμένη. Δεν υπήρξε ποτέ
τέτοιο χάσμα μεταξύ της ιεραρχίας και
του κλήρου.
Οι επίσκοποι δεν γνωρίζουν και δεν
θέλουν να γνωρίζουν τις ανάγκες των
ιερέων, και
οι ιερείς το καταλαβαίνουν
και αντιδρούν σε
αυτό με
αμοιβαία εχθρότητα. Χρησιμοποιώντας
απεριόριστη εξουσία, ακόμη και ο πιο
έξυπνος και ο πιο πολυμαθής άνθρωπος,
δεν μπορεί να αποφύγει τα λάθη. Γι’
αυτό, οι αρχαίοι δέχτηκαν
να αποφασίζουν
συνοδικά για όλα
τα προβλίματα στην Εκκλησία. Αλλά από
έξω είναι απολύτως σαφές ότι η Ιερά
Σύνοδος αντιπροσωπεύει μια άκαμπτη
αυτοκρατορία, όπου μόνο Ένας μιλάει και
αποφασίζει. Σύμφωνα με το ίδιο σύστημα,
λειτουργούν όλα τα Επισκοπικά συμβούλια,
τα οποία δεν έχουν καμία ειδική εξουσία.
Έτσι, η εσωτερική δομή της Εκκλησίας
είναι πλέον μονολιθική. Εάν πριν
μπορούσαμε
να μιλήσουμε για μια διάσπαση ανάμεσα
στην ιερωσύνη
και τον λαό, τώρα η ρωγμή βρίσκεται ήδη
στο επίπεδο της διοικητικής δομής, η
οποία είναι πολύ επικίνδυνη για τις
κλειστές δομές.
Η Εκκλησία είναι πρακτικά στερημένη
από εσωτερική αυτορρύθμιση, η οποία υπό
ορισμένες συνθήκες μπορεί να οδηγήσει
στο χειρότερο
για την
ιστορία της Εκκλησίας,
στην
δυσπιστία στην ιεραρχία, που μπορεί να
οδηγήσει στη δημιουργία μιας παράλληλης
δομής που θα
ισχυρίζεται ότι είναι
κανονική.
Για
να το
καταλάβετε, εάν θα βρεθεί ένας ηγέτης
που θα πιστέψουν, τότε θα επαναλάβετε
τη μοίρα του περίφημου συμπατριώτη σας
(τον Πατριάρχη Νίκονα). Αγιώτατε,
έχετε καλά καταλάβει ότι είστε ο
Μεγάλος Κύριος (τίτλος
του Πατριάρχη), αλλά όχι Πατέρας. Ο
πατέρας είναι αυτός που αγαπά τα παιδιά
του.
Δεν
γνωρίζω τι
αγαπάτε, αλλά δεν γίνατε
ο Πατέρας των ιερέων.
Με
την ελπίδα Παπαμακάριος.