Ο ιεράρχης τονίζει ότι το
Πατριαρχείο Μόσχας
απορρίπτει κάθε διάλογο
και δηλώνει πως είναι
περίεργο οι Ουκρανοί
ορθόδοξοι να μη θέλουν
να είναι κάτω από τη
δικαιοδοσία του Κιέβου
ΣΤΗ ΜΑΡΙΝΑ ΖΙΩΖΙΟΥ
mzioziou@ethnos.gr
in PdF ΑΡΝΟΥΝΤΑΙ ΝΑ ΒΡΕΘΕΙ ΛΟΓΙΚΗ ΛΥΣΗ ΓΙΑ ΝΑ ΘΕΡΑΠΕΥΘΕΙ ΤΟ ΣΧΙΣΜΑ
Τη δικη του εκδοχή για το
ζήτημα της Αυτοκεφαλίας
στην Ουκρανία δίνει ο Αρχιεπίσκοπος
Τελμησσού Ιώβ,
μόνιμος αντιπρόσωπος του
Οικουμενικού Πατριαρχείου
στο Παγκόσμιο Συμβούλιο Εκκλησιών.
«Οποιος απειλεί το Οικουμενικό
Πατριαρχείο με αιματοκύλισμα,
με ανταρσία και εμφύλιο πόλεμο
δεν εξυπηρετεί το καλό της Εκκλησίας
και την ενότητά της, αλλά
ενθαρρύνει τη διαίρεση και το σχίσμα»
αναφέρει ο ουκρανικής καταγωγής
ιεράρχης, ενώ δηλώνει ότι η
εκχώρηση Αυτοκεφαλίας από τη
Μητέρα Εκκλησία προτείνεται όχι
σαν «όπλο» για να κηρύξει τον πόλεμο
ή για να χωρίσει την Ορθοδοξία,
αλλά σαν «φάρμακο» για να θεραπεύσει
ένα σχίσμα που διαρκεί
εδώ και τριάντα χρόνια.
Το ορθόδοξο ποίμνιο είναι έντονα
προβληματισμένο από τη σύγκρουση
Φαναρίου - Μόσχας και απορεί
πώς μια διαφωνία για τη λειτουργία
των τοπικών Εκκλησιών μπορεί να
οδηγήσει σε ρήξη και διάσπαση
στους κόλπους της Ορθοδοξίας.
Το Οικουμενικό Πατριαρχείο προτείνει
την Αυτοκεφαλία στην Ουκρανία
όχι σαν «όπλο» για να κηρύξει
τον πόλεμο ή για να χωρίσει την Ορθοδοξία,
αλλά σαν «φάρμακο» για να
θεραπεύσει ένα σχίσμα που διαρκεί
εδώ και τριάντα χρόνια. Μετά την
ανεξαρτησία της Ουκρανίας το
1991, το σύνολο των επισκόπων της
Ορθοδόξου Εκκλησίας, που ήταν
υπό τη δικαιοδοσία του Πατριαρχείου
Μόσχας, είχε ήδη ζητήσει την
Αυτοκεφαλία από το Πατριαρχείο
Μόσχας το 1991 και το 1992 προκειμένου
να αποφύγει τον πολλαπλασιασμό
των σχισμάτων.
Δυστυχώς, το Πατριαρχείο Μόσχας
δεν θέλησε να την παραχωρήσει και
αυτό επιδείνωσε την κατάσταση.
Κατά τη διάρκεια των τριάντα ετών
το Πατριαρχείο Μόσχας πιστεύει ότι
για να πετύχει την εκκλησιαστική
ενότητα οι σχισματικές κοινότητες
πρέπει να επιστρέψουν σε αυτό. Αυτή
η πολιτική της επιστροφής είναι
εφάμιλλη με την παλιά πολιτική της
Εκκλησίας της Ρώμης, που δημιούργησε
τον ουνιτισμό. Η πραγματικότητα
σήμερα είναι ότι υπάρχουν
εκατομμύρια ορθοδόξων στην Ουκρανία
που δεν θέλουν να είναι υπό
τη δικαιοδοσία της Μόσχας για ευκολονόητους
λόγους. Πρέπει λοιπόν
να σωθεί η ενότητα της Ορθοδοξίας
τηρώντας την κανονική οικονομία
και με τη Χάρη του Θεού.
Από όσα έχουν γίνει γνωστά μέχρι
στιγμής, πρακτικά φαίνεται δύσκολο
να εξομαλυνθεί και να λειτουργήσει
η αυτοκέφαλη Εκκλησία της Ουκρανίας.
Υπάρχουν ρωσόφωνοι ορθόδοξοι
πληθυσμοί στην Ουκρανία που
πιθανόν να μην επιθυμούν να υπαχθούν
στη νέα τοπική Εκκλησία; Τι
θα γίνει σε αυτήν την περίπτωση;
Η Αυτοκεφαλία υπερβαίνει τον
εθνοφυλετισμό και τον τοπικισμό,
διασφαλίζοντας την ενότητα της Εκκλησίας
εντός της τοπικής Εκκλησίας
και μεταξύ των τοπικών Εκκλησιών.
Δεν εμποδίζει την εξασφάλιση
των αναγκών του ποιμνίου, Ρωσόφωνων,
Ρουμανόφωνων, Αγγλόφωνων,
Ελληνόφωνων ή άλλων πιστών
που ζουν στην Ουκρανία, ούτε στέκεται
εμπόδιο να είναι σε κοινωνία
με την Κωνσταντινούπολη, τη Μόσχα
ή όλες τις άλλες Ορθόδοξες τοπικές
Εκκλησίες.
Δεν πρέπει να ξεχνά κανείς ότι η
Ορθόδοξη Εκκλησία είναι μία γιατί
είναι το Σώμα του Χριστού. Ως εκ
τούτου, δεν είναι δυνατόν να διαιρέσει
κανείς το Σώμα του Χριστού.
Για μένα είναι λίγο περίεργο «Οποιος απειλεί
το Οικουμενικό
Πατριαρχείο
με αιματοκύλισμα,
με ανταρσία
και εμφύλιο πόλεμο,
δεν εξυπηρετεί
το καλό της
Εκκλησίας και
την ενότητά της,
αλλά ενθαρρύνει
τη διαίρεση και
το σχίσμα» δηλώνει
ο Αρχιεπίσκοπος
Τελμησσού
Ιώβ, μόνιμος
αντιπρόσωπος
του Οικουμενικού
Πατριαρχείου
στο Παγκόσμιο
Συμβούλιο
Εκκλησιών.
Η Εκκλησία ανήκει
στον Χριστό και όχι
στην Κωνσταντινούπολη,
στη Μόσχα,
στο Κίεβο ή οπουδήποτε
αλλού.
πώς ορθόδοξοι που ζουν στην Ουκρανία
δεν θα ήθελαν να είναι κάτω
από τη δικαιοδοσία του Κιέβου, αλλά
υπό τη δικαιοδοσία της Μόσχας...
Ο μητροπολίτης Κιέβου, Ονούφριος,
αρνήθηκε να συναντηθεί με
τους δύο εξάρχους του Οικουμενικού
Πατριαρχείου. Αν εμμείνει στη
θέση του, θα αντικατασταθεί; Πώς
θα γίνει η μεταβίβαση των ενοριών
που τώρα υπάγονται σεαυτόν στη
νέα αυτοκέφαλη Εκκλησία;
Το Οικουμενικό Πατριαρχείο έστειλε
στην Ουκρανία δύο εξάρχους
προκειμένου να γίνει ένας εποικοδομητικός
διάλογος μεταξύ των διαφόρων
Εκκλησιών στους κόλπους
της ουκρανικής Ορθοδοξίας -βαθιά
διαιρεμένης- και να αποκαταστήσει
την ενότητα του εκκλησιαστικού
Σώματος. Λυπούμεθα βαθιά που οι
ιεράρχες που συμπορεύονται με το
Πατριαρχείο Μόσχας αρνούνται
στο σύνολό τους κάθε διάλογο και
κάθε συνάντηση μαζί τους. Αυτό
ίσως υποδηλώνει την άρνησή τους
να βρεθεί μια λογική λύση για να θεραπευτεί
το εκκλησιαστικό σχίσμα
στην Ουκρανία. Επομένως, είναι
καθήκον του Οικουμενικού Πατριαρχείου
να επαγρυπνεί για να μη
χαθεί αυτή η ενότητα. Ελπίζουμε οι
αδελφοί μας του Πατριαρχείου Μόσχας
να βρουν γρήγορα τη λογική
και να έλθουν σε διάλογο με τους
εξάρχους, όπως και με τους απεσταλμένους
των σχισματικών εκκλησιών,
για να βρεθεί μια λύση και
να αποκατασταθεί η εκκλησιαστική
κανονικότητα στην Ουκρανία.
Πολλοί υποστηρίζουν ότι η νέα διάδοχη
κατάσταση είναι πιθανό να συνοδευτεί
από εκτός ορίων αντιδράσεις
σε συνδυασμό με την εμπόλεμη
κατάσταση που επικρατεί στις
ανατολικές επαρχίες της Ουκρανίας.
Το Οικουμενικό Πατριαρχείο
μπορεί να διασφαλίσει ότι όλα θα
κυλήσουν ομαλά και ειρηνικά;
Είναι απαράδεκτο να διατηρεί κανείς
πάνω από μια γενιά εκατομμυρίων
ορθοδόξων χριστιανών μέσα στο σχίσμα.
Οποιος απειλεί το Οικουμενικό
Πατριαρχείο με αιματοκύλισμα, με
ανταρσία και εμφύλιο πόλεμο, δεν
εξυπηρετεί το καλό της Εκκλησίας
και την ενότητά της, αλλά ενθαρρύνει
τη διαίρεση και το σχίσμα.
Το Σχίσμα Ανατολικής και Δυτικής
Εκκλησίας βασίστηκε κατά κύριο
λόγο σε δογματικούς λόγους. Το
Πατριαρχείο Μόσχας το επικαλείται
εντόνως στο ουκρανικό ζήτημα.
Πώς το εννοεί και έχει βάση κάτι
τέτοιο;
Εχετε δίκιο να υπενθυμίζετε ότι ο
κυριότερος λόγος της διαίρεσης μεταξύ
Ανατολής και Δύσης ήταν καθαρά
δογματικός. Εξαιτίας της προσθήκης
του Filioque (Φιλιόκβε) στο
σύμβολο πίστης, οι Λατίνοι κατηγορήθηκαν
από τους Ελληνες ότι είχαν
εισαγάγει έναν νεωτερισμό στην πίστη.
Αυτό δεν υφίσταται στην Ουκρανία.
Ο κόσμος μπορεί να κατανοήσει
ότι το εκκλησιαστικό σχίσμα
στην Ουκρανία δεν είναι πρόβλημα
θεολογικό, αλλά κανονικό. Δεν είναι
σωστό να κατηγορεί κανείς τον
οποιονδήποτε ως αιρετικό και να
εξαπολύει απειλές, όπως ότι η παραχώρηση
Αυτοκεφάλου θα δημιουργήσει
ένα ακόμη μεγαλύτερο σχίσμα
από αυτό του 1054. ●