ΈΤΟΙΜΟΙ ΓΙΑ ΤΟ ΕΜΒΟΛΙΟ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΚΟΡΩΝΟΪΟΥ; ΜΙΑ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΟΠΤΙΚΗ

Gayle Woloschak, διδάκτωρ Θεολογίας και καθηγητής Ακτινολογικής Ογκολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Northwestern και πρώην πρόεδρος του Ορθόδοξου Θεολογικού Συλλόγου Αμερικής.

 

Public Orthodoxy, 

Ο κορωνοϊός άλλαξε τον τρόπο ζωής όλων, σχεδόν, των Αμερικανών αλλά και πολλών ακόμη ανθρώπων ανά την υφήλιο, λόγω των υποχρεωτικών μέτρων τήρησης καραντίνας, της υποχρεωτικής παραμονής στο σπίτι, της υποχρεωτικής χρήσης μάσκας, της τήρησης αποστάσεων και άλλων παρόμοιων. Σε πολλά μέρη του κόσμου, τα μέτρα αυτά πρόκειται να ισχύσουν, «έως ότου να είναι διαθέσιμο ένα εμβόλιο κατά του COVID». Κατά τεκμηρίωση, ένα εμβόλιο καθιστά άνοσο τον εμβολιαζόμενο από ενδεχόμενη σοβαρή μόλυνση.

Ο κόσμος, βεβαίως, βρίσκεται σε αναμονή ενός ασφαλούς και αποτελεσματικού εμβολίου, όχι οποιουδήποτε εμβολίου. Τι θα μπορούσε να σημαίνει, ωστόσο, αυτό; Ένα ασφαλές εμβόλιο θα απέκλειε το ενδεχόμενο να μολυνθεί ο εμβολιαζόμενος από την ασθένεια, (σε αυτή την περίπτωση, από τον κορωνοϊό) και θα εμπόδιζε πιθανές παρενέργειες, (όπως είναι οι επιληπτικές κρίσεις ή οι εκτεταμένες αλλεργικές αντιδράσεις). «Αποτελεσματικό» θα σήμαινε, επίσης, ότι το εμβόλιο θα μπορούσε, πράγματι, να προστατέψει τον εμβολιαζόμενο από τον κορωνοϊό ή έστω από τις συνέπειές του. Με άλλα λόγια, το εμβόλιο πρέπει να είναι ικανό να αποτρέψει την ιογενή λοίμωξη, αλλά και σε περίπτωση που προκληθεί σοβαρή λοίμωξη, θα πρέπει το εμβόλιο να είναι σε θέση να την εμποδίσει. Στις περισσότερες δοκιμές εμβολίων στις ΗΠΑ, οι επιστήμονες ελέγχουν και παρακολουθούν χιλιάδες άτομα για να διαπιστώσουν την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα των εμβολίων. Τα κριτήρια είναι αυστηρά, διότι τα μη επαρκώς ελεγχόμενα εμβόλια μπορεί να έχουν δυσάρεστες παρενέργειες.

Ωστόσο, η ανάπτυξη ενός εμβολίου δεν είναι αρκετή για την προστασία του πληθυσμού. Χρειάζεται, ακόμα, να προετοιμαστούμε για την παραγωγή και την εφαρμογή του, δεδομένης της εξαιρετικά μεγάλης παγκόσμιας ζήτησης [1] και της, άνευ προηγουμένου, σαρωτικής κλιμάκωσης του ιού. Παρόλο που έχουν πραγματοποιηθεί σε ζώα προκλινικές δοκιμές πιθανών εμβολίων κατά του COVID, ελάχιστοι είναι οι άνθρωποι που έχουν ανοσοποιηθεί στον κορωνοϊό με οποιοδήποτε τύπο εμβολίου, αυτή τη στιγμή. [2]

Παρά τις μεγάλες προσπάθειες ανάπτυξης εμβολίου, πολλοί Χριστιανοί στις ΗΠΑ και στο εξωτερικό ισχυρίζονται ότι δεν επιθυμούν να εμβολιαστούν κατά του COVID. Οι αιτιολογήσεις αυτών των ισχυρισμών ξεκινούν από την εκφρασμένη ανασφάλεια του τι μπορεί να «περιέχει» ένα τέτοιο εμβόλιο και φτάνουν ως την ανησυχία σχετικά με τις πηγές κυττάρων που χρησιμοποιούνται για την ανάπτυξη του εμβολίου, καθώς και τη γενικότερη δυσπιστία προς τα επιστημονικά δεδομένα. Ας εξετάσουμε ένα-ένα αυτά τα επιχειρήματα:

Το πρώτο επιχείρημα, ότι θα «βάλουν» κάτι στο εμβόλιο, βασίζεται σε μια ατεκμηρίωτη «θεωρία συνωμοσίας». Σύμφωνα με μια εκδοχή της θεωρίας αυτής, υποστηρίζεται ότι η ίδια η ασθένεια δεν είναι παρά μια απάτη κατασκευασμένη από διεφθαρμένες κυβερνήσεις και μέσα μαζικής ενημέρωσης με σκοπό να τρομάξει τον πληθυσμό ούτως ώστε να εμβολιαστεί για να παρακολουθούν και να ελέγχουν οι παραπάνω οργανισμοί τους πολίτες σύμφωνα με κάποιο τρελό σχέδιο. Μια άλλη εκδοχή της θεωρίας αυτής ισχυρίζεται ότι κάποιοι (εξωγήινοι ίσως;) έχουν παρεισφρήσει στην κυβέρνηση. Ορισμένοι συνωμοσιολόγοι υποστηρίζουν, επίσης, ότι ο Μπιλ Γκέιτς (ή άλλοι πρωτοπόροι της τεχνολογίας) σκοπεύουν να εισαγάγουν μικροτσίπ στα εμβόλια για εξίσου κακούς σκοπούς. Η πιο ατυχής, ίσως, πτυχή αυτής της συνωμοτικής προσέγγισης αναφορικά με τον Ορθόδοξο χριστιανικό κόσμο είναι ότι παράγοντες αυτής της παραπληροφόρησης έχουν αποδώσει την προέλευση αυτών των θεωριών σε προφητικές δηλώσεις γερόντων του Αγ. Όρους ή αλλού.

Αυτού του είδους η συνωμοσιολογική κριτική είναι παράλογη από πολλές πλευρές. Πρώτον, τα σύγχρονα μικροτσίπ είναι πολύ μεγάλα για να εμφυτευτούν μέσω εμβολίου. Ακόμα και αν ήταν δυνατή η κατασκευή ενός μικροσκοπικού τσιπ, η εισαγωγή του σε ένα άτομο, μέσω εμβολιασμού, θα προκαλούσε πιθανώς ανοσοαποκρίσεις που θα καθίσταντο ορατές στις παρενέργειες κατά τον έλεγχο του εμβολίου. Για να ήταν μια τέτοια συνωμοσία εφικτή, θα χρειαζόταν ένας ασυνήθιστα μοχθηρός σχεδιασμός παγκόσμιας κλίμακας, ο οποίος θα ενέπλεκε όλη την ιατρική, την φαρμακευτική και την πολιτική κοινότητα. Το να πιστεύει κάποιος σε μια τέτοιου είδους συνωμοσία δεν φανερώνει απλά παράνοια, φανερώνει επιπλέον και ασέβεια, καθώς και δυσπιστία προς όλους τους γιατρούς που έχουν ορκιστεί να προστατεύουν την υγεία του κάθε ανθρώπου.

Είναι δυνατόν ολόκληρο το ιατρικό κατεστημένο να αγνοεί τον όρκο για την προστασία της υγείας των ασθενών; Πιστεύουμε, στ’ αλήθεια, ότι οι  γνήσια πνευματικοί γέροντες περνούν τον καιρό τους, δίνοντας σημασία σε τυχαίους συνωμοσιολόγους του Facebook που επινοούν θεωρίες για τον Μπιλ Γκέιτς;

Το δεύτερο επιχείρημα είναι ότι πολλά εμβόλια προέρχονται από τα κύτταρα δύο εμβρύων από αμβλώσεις που διεξήχθησαν τη δεκαετία του 1960 (και οι δύο αμβλώσεις είχαν πραγματοποιηθεί για να σώσουν τη ζωή της μητέρας). Η αλήθεια είναι ότι μόνο ορισμένα εμβόλια προέρχονται από παρόμοια κύτταρα και οι επιστήμονες τα χρησιμοποιούν, επειδή αυτά τα συγκεκριμένα εμβόλια δεν μπορούν να αναπτυχθούν σε ενήλικα κύτταρα ή ακόμα και σε ενήλικα βλαστοκύτταρα. [3] Αναφορικά με τα εμβόλια κατά του κορωνοϊού, οι κατασκευαστές συμφώνησαν να μην αναπτύξουν νέα εμβρυϊκά κύτταρα (από έμβρυα αμβλώσεων) και να βασιστούν στα εμβρυϊκά κύτταρα από αυτές τις δύο αμβλώσεις. Η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία όχι μόνο επιτρέπει, αλλά και ενθαρρύνει τη χρήση αυτών των εμβολίων, επειδή σώζουν ζωές. Με άλλα λόγια, η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία δεν ανησυχεί πλέον για την προέλευση των κυττάρων, (υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα αναπτυχθούν νέα κύτταρα για χρήση στην ανάπτυξη εμβολίων) για τον λόγο ότι τα εμβόλια σώζουν ζωές. Αρκετοί Ορθόδοξοι, επίσης, έχουν καταλήξει σε παρόμοια συμπεράσματα, αν και υπάρχουν ακόμη επιφυλάξεις, όσον αφορά τον υποχρεωτικό εμβολιασμό. Πρέπει, επιπλέον, να επισημάνουμε ότι εφόσον υπάρχουν εμβρυϊκά κύτταρα (και δημιουργήθηκαν από έμβρυα που νεκρώθηκαν κατά τη διάρκεια ιατρικών επεμβάσεων για να σωθούν οι μητέρες), πολλοί ιατρικοί βιοηθικολόγοι έχουν εκφράσει την άποψη ότι είναι καλύτερο να χρησιμοποιούνται για το κοινό καλό από το να απορρίπτονται και να μην επαναχρησιμοποιούνται.

Θα προέλθει άραγε το εμβόλιο κατά του COVID από αυτά τα εμβρυϊκά κύτταρα; Δεν είναι σαφές ακόμα, διότι ελάχιστα είναι γνωστά, όσον αφορά τις συνθήκες ανάπτυξης του ιού SARS-CoV-2. Πιθανότατα, δοκιμασμένες και πρακτικές μέθοδοι, που ήταν επιτυχημένες σε άλλα εμβόλια, θα δοκιμαστούν και για τον κορωνοϊό και αυτό θα μπορούσε κάλλιστα να περιλαμβάνει και τη χρήση των ίδιων αυτών εμβρυϊκών κυτταρικών σειρών που έχουν χρησιμοποιηθεί τα τελευταία εξήντα χρόνια. Παρόλα αυτά, δεν είναι σαφές ακόμα, αν μια τέτοια προσπάθεια πρόκειται να λάβει χώρα ή αν πρόκειται να επιτύχει και δεν θα είναι γνωστό, έως ότου να βρεθεί ένα επιτυχές εμβόλιο.

Τέλος, ένα ακόμη ζήτημα, που προκαλεί σοβαρή ανησυχία, είναι η γενικότερη δυσπιστία ορισμένων ανθρώπων σχετικά με τα ιατρικά δεδομένα. Τα αποτελέσματα των δοκιμασμένων εμβολίων είναι όλα δημοσιευμένα και προσβάσιμα στην ιατρική βιβλιογραφία. Επιπροσθέτως, σημειώνονται λεπτομερώς και οι ανεπιθύμητες παρενέργειες, ενώ ανακοινώνονται και τα όρια των δυνατοτήτων των εμβολίων. Ωστόσο, κάποιοι αρνούνται να δεχτούν αυτά τα δεδομένα και προτιμούν να πιστέψουν τυχαίες ιστορίες που έχουν ακούσει σχετικά με τα εμβόλια: «Εμβολιάστηκε και έπαθε αυτισμό», ή «η επιληψία του είναι αποτέλεσμα του εμβολίου που έκανε» και άλλα παρόμοια. Έχουν καταγραφεί πολλές προσπάθειες στην επιστημονική βιβλιογραφία για να εξεταστεί η πιθανή σχέση μεταξύ εμβολιασμού και αυτισμού, εμβολιασμού και επιληψίας, καθώς και άλλων παρόμοιων συνεπειών· τα αποτελέσματα απέδειξαν ότι αυτοί οι φόβοι είναι αβάσιμοι… παρόλα αυτά, οι μύθοι και οι φόβοι σχετικά με τον εμβολιασμό συνεχίζουν να υφίστανται. [4]. Αυτό συμβαίνει, εν μέρει, επειδή τα μέσα μαζικής ενημέρωσης επωφελούνται από την επί πληρωμή ενίσχυση της παραπληροφόρησης, που λαμβάνει χώρα από αδίστακτους τσαρλατάνους, καθώς η κρίση του COVID έχει δημιουργήσει μια ασύγκριτη ευκαιρία για περαιτέρω διάδοση ψευδών ειδήσεων.

Πώς μπορεί να λήξει η διαμάχη αυτή σχετικά με το ζήτημα του εμβολιασμού κατά του κορωνοϊού; Ελπίζω να είμαστε σε θέση να αναπτύξουμε ένα ασφαλές και αποτελεσματικό εμβόλιο και, αν το κάνουμε, πιστεύω ότι η πλειονότητα του πληθυσμού θα προχωρήσει στον εμβολιασμό σε μια προσπάθεια να προστατευτούν οι ζωές όλων μας. Προσεύχομαι, μονάχα, το εμβόλιο αυτό να είναι έτοιμο προτού χαθούν περισσότερες ζωές. Πρέπει να μάθουμε να συνεργαζόμαστε ως χώρα και ως παγκόσμια κοινότητα. Είναι ανάγκη να συνειδητοποιήσουμε ότι τα εμβόλια, (οι μάσκες και η κοινωνική απόσταση), δεν προστατεύουν μόνο τους εαυτούς μας, αλλά και τους γύρω μας. Τι θα ήταν αυτό που θα μας κινητοποιούσε να νοιαστούμε ο ένας για τον άλλον, αν όχι ένα τέτοιο ζήτημα ζωής και θανάτου, όπως η πανδημία του κορωνοϊού;

---

[1] Iboi, E. A., Ngonghala, C. N., and Guumel, A. B.  Will an imperfect vaccine curtail the COVID-19 pandemic in  the US?  Infect.Dis. Model (2020) PMID 32835142

[2] Radanilev, P. De Roure, D., and Walton, R.  Data mining and analysis of scientific research data records on Covid-19 mortality, immunity, and vaccine development – In the first wave of the Covid-19 pandemic.  Diabetes Metab Syndr (2020 4:  1121-1132, PMIC 32659695.

[3] Offit, Paul A. (2012-04-03). Deadly Choices: How the Anti-Vaccine Movement Threatens Us All. p. 122. ISBN 978-0465029624.[4] Gogoi, M., and Chatterjee, A.  Vaccines and Autism: A Misconception that Persists, S. D. Med (201^0 69:  465-467. Lateef, T. M., Johann-Liang, R., Kaulas, H., Hasan, R., Williams, K., Caserta, V. and Nelson, K. B.  Seizures, encephalopathy, and vaccines:  experience in the national accine injury compensation program. J. Pediatr (2015) 166:  576-581, DOI 10.1016. 

---

Η Gayle Woloschak είναι διδάκτωρ Θεολογίας και καθηγητής Ακτινολογικής Ογκολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Northwestern και πρώην πρόεδρος του Ορθόδοξου Θεολογικού Συλλόγου Αμερικής.

To ιστολόγιο Δημόσια Ορθοδοξία (Public Orthodoxy) επιδιώκει να προωθήσει συζήτηση και συνδιάλεξη, παρέχοντας ένα φόρουμ για διαφορετικές απόψεις σε σχέση με σύγχρονα ζητήματα που αφορούν τον Ορθόδοξο Χριστιανισμό. Οι απόψεις που εκφράζονται σ’ αυτό το άρθρο είναι αποκλειστικά του συγγραφέως και δεν αντιπροσωπεύουν τις απόψεις των εκδοτών,των μεταφραστών, ή του Κέντρου Ορθοδόξων Χριστιανικών Σπουδών.