«Προσβολή όχι μόνο για τους Χριστιανούς που την έχτισαν, αλλά και για ολόκληρη την ανθρωπότητα» χαρακτηρίζει την μετατροπή του καθεστώτος της Αγιάς Σοφιάς με δήλωση του, ο Σεβ. Αρχιεπίσκοπος Καρελίας και πάσης Φιλλανδίας κ. Λέων της Αυτονόμου Εκκλησίας της Φιλλανδίας.
«Η αλλαγή που γίνεται τώρα στο καθεστώς γίνεται αντιληπτή ως
προσβολή όχι μόνο για τους Χριστιανούς που την έχτισαν, αλλά και για
ολόκληρη την ανθρωπότητα. Ο Τούρκος Πρόεδρος Ερντογάν πίεζε για πολύ
καιρό για την μετατροπή του μουσείου σε τζαμί και τώρα αυτός ο στόχος
επιβεβαιώθηκε από μια δικαστική απόφαση. Αυτό το εγχείρημα έχει
συμβολική σημασία. Ιδιαίτερα για εμάς τους Ορθοδόξους Χριστιανούς, όταν
ένα κτίριο με συμβολισμό κοινής ιστορίας δίνεται αυθαίρετα προς χρήση
από μια μόνο κοινότητα, τότε αυτό γίνεται αντιληπτό ως άρνηση της
ιστορίας του Χριστιανισμού στην περιοχή της σύγχρονης Τουρκίας.», – τονίζει, μεταξύ άλλων, ο Σεβασμιώτατος.
Αναλυτικά, στην αρχική του τοποθέτηση ο Σεβασμιώτατος αναφέρει:
«Με λύπη όλοι μάθαμε τα νέα σχετικά πως το Τουρκικό κράτος, υπό την ηγεσία του Προέδρου του, ξεκίνησε την προώθηση ενός σχεδίου για την μετατροπή της Αγίας Σοφίας από μουσείο σε τζαμί. Ο Παναγιώτατος Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος, ο Πάπας Φραγκίσκος, το Παγκόσμιο Συμβούλιο Εκκλησιών και πολλοί άλλοι, έχουν κάνει τις δικές τους δηλώσεις, με τις οποίες θρηνούν και αντιτίθενται σε αυτές τις ενέργειες.»
και, μεταξύ άλλων, προσθέτει:
«Η Αγία Σοφία ολοκληρώθηκε το 537 και χρειάστηκε λιγότερα από 6 χρόνια για να κατασκευαστεί. Λέγεται ότι όταν ο Αυτοκράτορας Ιουστινιανός Α’ μπήκε στην εκκλησία μετά την ολοκλήρωση της, είπε: «Νενίκηκά σε Σολομών». Με αυτό, ήθελε να τονίσει την σημασία για την παγκόσμια ιστορία του νέου ναού, άξιου να συγκριθεί με το ναό που χτίστηκε από τον Βασιλιά Σολομώντα.
Όταν ο Σουλτάνος Μωάμεθ Β’ ο Πορθητής άλωσε την Κωνσταντινούπολη το 1453 εντυπωσιάστηκε από την ομορφιά του καθεδρικού ναού τόσο πολύ, που επέμεινε να μετατραπεί άμεσα σε τζαμί. Το 1934, με τη γέννηση της Τουρκικής Δημοκρατίας, το κτίριο μετατράπηκε σε μουσείο για να είναι ανοιχτό σε όλους. Από τότε, θεωρείται μέρος της κοινής κληρονομιάς της ανθρωπότητας, και όχι απλά μόνο μια ιερή τοποθεσία για μια θρησκεία ή ένα έθνος. Επίσης, το κτίριο είναι μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO, το οποίο αναδεικνύει την παγκόσμια αξία του για όλη την ανθρωπότητα.
Επομένως, η αλλαγή που γίνεται τώρα στο καθεστώς γίνεται αντιληπτή ως προσβολή όχι μόνο για τους Χριστιανούς που την έχτισαν, αλλά και για ολόκληρη την ανθρωπότητα. Ο Τούρκος Πρόεδρος Ερντογάν πίεζε για πολύ καιρό για την μετατροπή του μουσείου σε τζαμί και τώρα αυτός ο στόχος επιβεβαιώθηκε από μια δικαστική απόφαση. Αυτό το εγχείρημα έχει συμβολική σημασία. Ιδιαίτερα για εμάς τους Ορθοδόξους Χριστιανούς, όταν ένα κτίριο με συμβολισμό κοινής ιστορίας δίνεται αυθαίρετα προς χρήση από μια μόνο κοινότητα, τότε αυτό γίνεται αντιληπτό ως άρνηση της ιστορίας του Χριστιανισμού στην περιοχή της σύγχρονης Τουρκίας.
Μπορείτε να αναζητήσετε δύναμη από την σοφία του παρελθόντος, αλλά δεν μπορείτε να επιστρέψετε στο παρελθόν και να το μεταφέρετε στο παρόν ανατρέποντας προηγούμενες αποφάσεις.»