ΜΕΛΗ ΤΗΣ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΚΟΥ ΔΙΑΛΟΓΟΥ ΟΡΘΟΔΟΞΩΝ-ΑΓΓΛΙΚΑΝΩΝ ΣΤΟΝ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟ

 

Εκκλησία της Ελλάδος

Ρεπορτάζ για το Ραδιόφωνο της Εκκλησίας: Μάκης Αδαμόπουλος
Φωτογραφίες: Χρήστος Μπόνης

Μέλη της Διεθνούς Επιτροπής Θεολογικού Διαλόγου Ορθοδόξων-Αγγλικανών επισκέφθηκαν σήμερα το απόγευμα τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμο συνοδευόμενα από τους συμπροέδρους, Μητροπολίτη Βελγίου κ. Αθηναγόρα και τον Αγγλικανό Αρχιεπίσκοπο πρώην Ιρλανδίας κ. Ρίτσαρντ. Παρέστησαν, επίσης, ο Μητροπολίτης Θερμοπυλών κ. Ιωάννης, Διευθυντής του Διορθοδόξου Κέντρου της Εκκλησίας της Ελλάδος, όπου φιλοξενούνται οι εργασίες της Επιτροπής, ο Επίσκοπος Ωρεών κ. Φιλόθεος, Αρχιγραμματέας της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος, ο Πρωτοσύγκελλος της Αρχιεπισκοπής, Αρχιμανδρίτης Βαρνάβας Θεοχάρης, ο Αρχιμανδρίτης Ιγνάτιος Σωτηριάδης, Γραμματέας της Συνοδικής Επιτροπής επί των Διορθοδόξων και Διαχριστιανικών Σχέσεων.

Ο Αρχιεπίσκοπος καλωσόρισε τα μέλη της Επιτροπής και ζήτησε να ακούσει τις σκέψεις τους, τις ιδέες, τους προβληματισμούς και τα θέματα με τα οποία απασχολούνται, ενώ εξέφρασε την εμπιστοσύνη του προς το πρόσωπο του εκπροσώπου της Εκκλησίας της Ελλάδος, Καθηγητή Μιλτιάδη Κωνσταντίνου.

Ο Μητροπολίτης Βελγίου ευχαρίστησε τον Αρχιεπίσκοπο για την υποδοχή και εξέφρασε την ευγνωμοσύνη του για την φιλοξενία στο Διορθόδοξο Κέντρο. Ενημέρωσε τον Αρχιεπίσκοπο ότι κάθε χρόνο υπάρχει η ολομέλεια της επιτροπής του διαλόγου μεταξύ της αγγλικανικής κοινωνίας και της ορθοδόξου Εκκλησίας. «Γνωρίζουμε από ιστορικά στοιχεία ότι υπήρχε ήδη εδώ και πεντακόσια χρόνια πριν, ένας διάλογος άτυπος μεταξύ των εκκλησιών αυτών» σημείωσε ο Σεβασμιώτατος και συμπλήρωσε: «Αλλά μετά που ξεκινήσαμε με τις πανορθόδοξες συσκέψεις στη Ρόδο και μετά στο Σαμπεζύ, θεώρησε η Ορθόδοξη Εκκλησία ότι θα είναι χρήσιμο πιθανόν να έχουμε έναν επίσημο διάλογο με την αγγλικανική κοινωνία. Και έτσι επί μακαριστού Αρχιεπισκόπου Θυατείρων και μεγάλης Βρετανίας Αθηναγόρα Κοκκινάκη, ξεκίνησε αυτή η επίσημη επιτροπή του διαλόγου μεταξύ των εκκλησιών». Προσέθεσε ότι «ίσως περισσότερο από πενήντα χρόνια, έχουμε αποδεχθεί διαφορά κείμενα, τα ονομάζουμε agreed statements, “συμφωνημένα κείμενα”. Και κάθε φορά ονομάζεται κείμενο όπως η πόλη ή η χώρα όπου έγινε αυτή η συμφωνία. Και έτσι τώρα αυτή τη φορά τελειώνουμε ένα κείμενο, το οποίο θα λέγεται το «Πεντέλειο». Το τελευταίο κείμενο ήταν το Καντέρμπερι agreed statement περί του θέματος του περιβάλλοντος. Αυτή τη φορά εργαζόμεθα σε ένα θέμα, που ελπίζουμε να το τελειώσουμε, για την ευθανασία, αλλά με τη θετική έννοια, όχι με την έννοια ότι θέλουμε να βάλουμε τέλος στη ζωή». 

Σε άλλο σημείο ο Μητροπολίτης υπογράμμισε ότι τα μέλη της επιτροπής έρχονται από διάφορα μέρη του κόσμου. «Από την Αγγλικανική πλευρά, εκπροσωπούν και τις διάφορες κατά τόπους αγγλικανικές εκκλησίες, γιατί έχουν και αυτοί μια κοινωνία, κοινωνία διαφόρων τοπικών εκκλησιών. Και από τη δίκη μας πλευρά, εκπροσωπούνται το Οικουμενικό Πατριαρχείο, τα Πατριαρχεία Αλεξανδρείας, Αντιοχείας, Ιεροσολύμων, Σερβίας, Ρουμανίας, Γεωργίας και της αρχαιοτάτης Εκκλησίας της Κύπρου, της Ελλάδας και της Αλβανίας. Απουσιάζουν αυτή τη φορά, το Πατριαρχείο Μόσχας και το πατριαρχείο Βουλγαρίας, καθώς και οι εκκλησίες της Πολωνίας, Τσεχίας και Σλοβακίας» κατέληξε ο Σεβασμιώτατος.

Από την πλευρά του ο Αγγλικανός Αρχιεπίσκοπος ευχαρίστησε για την ιδιαίτερη τιμή και αναφέρθηκε στο έργο και στην αποστολή της επιτροπής, η οποία έχει, όπως είπε, τρεις διαφορετικές διαστάσεις. «Η πρώτη φυσικά είναι η εντολή του Κυρίου μας « ίνα πάντες εν ώσι» το οποίο δεν είναι μια περιστασιακή παρατήρηση, αλλά μια ουσιαστική εντολή η οποία μας καθοδηγεί. Και οι διάφορες φάσεις μέσα από τις οποίες περνούμε, αποτελούν τη δεύτερη διάσταση, μέσα από την οποία μαθαίνουμε αυτά που μας ενώνουν, αυτά που μοιραζόμαστε. Όσο περισσότερο μαθαίνουμε αυτά που μας ενώνουν και τα οποία μοιραζόμαστε, τόσο περισσότερο συνειδητοποιούμε ότι η αγάπη που μας ενώνει είναι αληθινή και αυθεντική. Και αυτό επιβεβαιώνεται και από όσους γνωρίζουν την ιστορία της αγγλικανικής εκκλησίας, πόσο βαθιά είναι η σχέση με την πατερική παράδοση. Και το παράδειγμα είναι οι θεολόγοι της περιόδου του Καρόλου Β’, οι οποίοι τόσο πολύ εκτιμούσαν και τόνιζαν την αξία των πρώιμων Πατέρων της ορθοδόξου Εκκλησίας». Επίσης, προσέθεσε ότι «όσο αυτή η φιλοδοξία μας, να γνωρίσουμε αυτά που μοιραζόμαστε προχωρεί, τόσο περισσότερους θησαυρούς ανασύρουμε ερευνώντας το παρελθόν αυτής της παραδόσεως. Και ένα μήνυμα που θα το έλεγα η τρίτη διάσταση της αποστολής μας είναι το δίδαγμα ότι δεν πρέπει να μιλούμε σαν ένα δωμάτιο που αντηχούν παράλληλοι μονόλογοι. Πρέπει να απευθυνόμαστε και στον κόσμο εκεί έξω, ο οποίος υποφέρει, ο οποίος χάνει την πίστη του, ενίοτε σε εμάς και ίσως αυτό να οφείλεται στην έλλειψη της μεταξύ μας ενότητας, ώστε ο κόσμος να πιστέψει».

«Το έργο που διεξάγουμε τώρα γύρω από το τέλος της ζωής, το ζήτημα της ευθανασίας, δεν θα μπορούσε να είναι πιο επίκαιρο. Από τη συλλογή των εγκεκριμένων κειμένων της επιτροπής μας το πρώτο αφορούσε τον τριαδικό θεό. Ήταν, δηλαδή, κείμενο καθαρότερα εκκλησιολογικό. Υπό την προεδρία βέβαια του Μητροπολίτη Περγάμου Ιωάννη. Πρόσφατο, επίσης, προϊόν, καρπός των εργασιών μας, ήταν το έγγραφο που αφορούσε το θέμα «τι σημαίνει να είσαι ανθρώπινο ον σήμερα». Και το πλέον πρόσφατο έγγραφο που αφορούσε το περιβάλλον, υπό την κοινή ημών συμπροεδρία, αλλά με την άντληση Σοφίας όλων των παρισταμένων. Και μετά από την ολοκλήρωση και του σημερινού εγγράφου για την ευθανασία, για το τέλος της ζωής, που ελπίζουμε να ολοκληρώσουμε πριν τα τέλη της φετινής χρονιάς, υπάρχει κι άλλη εργασία με επόμενο κείμενο που θα αφορά δυο ιατρικά ζητήματα».

Αμέσως μετά, ο Αρχιεπίσκοπος τόνισε ότι ένας μεγάλος Έλληνας λογοτέχνης είχε γράψει τον εξής προβληματισμό: «Ποτέ οι στέγες των ανθρώπων δεν ήταν τόσο κοντά μεταξύ τους, όπως σήμερα, αλλά οι καρδιές τόσο μακριά όσο ποτέ άλλοτε». «Όλη αυτή η προσπάθεια η ευλογημένη σε αυτό αποβλέπει και αυτό θέλει» σημείωσε ο Αρχιεπίσκοπος και επεσήμανε: «Οι καρδιές των ανθρώπων να μπορούν να είναι πιο κοντά, πιο ζεστά, πιο ζωντανά. Πιστεύω στην προσπάθεια και συγχαίρω όλους μαζί και τον καθένα χωριστά, γιατί όλοι φανταζόμαστε τον κόπο γι’ αυτά τα προγράμματα, τις θυσίες που γίνονται από τον κάθε ένα, για να βοηθήσουμε να δημιουργηθεί αυτή η ατμόσφαιρα. Αν μου επιτρεπόταν θα έλεγα ότι αυτή, καλό θα είναι, να είναι η ευχή μας και ο στόχος μας, οι καρδιές των ανθρώπων να πλησιάσουν όσο μπορούνε περισσότερο κάτω από τη σκέπη, τη χαρά και τη δροσιά του Χριστού μας». Παράλληλα, ευχήθηκε καλή επιτυχία στους κόπους τους και υπογράμμισε ότι «η Εκκλησία με μεγάλο ενδιαφέρον ανάλογα με τις μικρές δυνατότητες που έχει, ζωντανεύει αυτές τις προσπάθειες, επιστρατεύει όσο το δυνατόν, πιο καλά και δυνατά στοιχεία που θα βοηθήσουν σε αυτή την άσκηση και ένας από αυτούς είναι ο καθηγητής μας, ο κύριος Κωνσταντίνου που του ευχόμαστε να έχει δύναμη γι' αυτό το ωραίο έργο, της προσπάθειας για την ενότητα μας».

Κατόπιν, ο κ. Κωνσταντίνου θέλησε να ευχαριστήσει τον Αρχιεπίσκοπο για την μεγάλη τιμή και την εμπιστοσύνη με την οποία τον περιβάλλει και τον διαβεβαίωσε ότι εργάζεται με όση δύναμη έχει, για να προχωρήσουν αυτές οι κοινές δηλώσεις για τις οποίες μίλησε ο Μητροπολίτης Βελγίου. «Είναι πραγματικά αξιοσημείωτο και παρά πολύ ενθαρρυντικό για την πορεία του διαλόγου το πόσα κοινά σημεία βρίσκουμε καθώς αλληλογνωριζόμαστε με τους Αγγλικανούς αδελφούς. Και εξίσου ενθαρρυντική είναι η θέληση με την οποία οι αγγλικανοί αδελφοί μας ακούν τις προτάσεις των Ορθοδόξων» τόνισε ο κ. Κωνσταντίνου.

Οι συνεδριάσεις της Ολομέλειας της Διεθνούς Επιτροπής Θεολογικού Διαλόγου Ορθοδόξων-Αγγλικανών, άρχισαν το Σάββατο 8 Οκτωβρίου 2022, στους φιλόξενους χώρους του Διορθοδόξου Κέντρου της Εκκλησίας της Ελλάδος που βρίσκεται στην Ι. Μονή Πεντέλης.

Οι εργασίες της Επιτροπής με φυσική παρουσία είχαν διακοπεί μετά τη Συνδιάσκεψη του Canterbury (10 – 17 Οκτωβρίου 2019), καθώς η πανδημία της Covid-19 δεν επέτρεπε τις μετακινήσεις και τις συναντήσεις.