.png "English"){kind=small}
Του Παναγιώτη Μαρτίνη,
Δρ.Θ., τ. σχολ. Συμβούλου, Άρχοντος Ιερομνήμονος της Μ.τ.Χ.Ε.
Αγαπητέ Παναγιώτη,
Επειδή τον τελευταίο καιρό πολλά λέγονται και γράφονται για την Μεγάλη,
Πανορθόδοξη Σύνοδο, που συνέρχεται στην Κρήτη σε λίγες μέρες, θα σε
παρακαλούσα να αναρτήσεις και στο δικό σου blog μερικές, φυσικά όχι
αλάνθαστες, απόψεις μου.
1. Έχω την γνώμη ότι η μέλλουσα να συνέλθει σύνοδος δεν μπορεί να αυτοπροσδιοριστεί ως «Οικουμενική».
Όλες οι προ αυτής Οικουμενικές Σύνοδοι προσδιορίζονταν μετά την
σύγκλησή τους και τις αποφάσεις τους. Π.χ. κατά τον Καθηγητή Βασίλειο
Στεφανίδη, η Β΄ Οικουμενική σύνοδος «…επισήμως ανεγνωρίσθη ως
οικουμενική υπό της εν Χαλκηδόνι τετάρτης Οικουμενικής συνόδου (451
μ.Χ.)». Περίπου το ίδιο ίσχυε για όλες τις Συνόδους, δηλαδή η επόμενη
αναγνώριζε την οικουμενικότητα της προηγούμενης. Γι’ αυτό το λόγο
ακριβώς η σύνοδος του 879 επί πατριαρχίας του Μ. Φωτίου παρόλο που είχε
όλα τα στοιχεία οικουμενικής συνόδου, δεν ανεγνωρίσθη ως 8η από καμία
μετ’ αυτήν σύνοδο, ακόμη και από την σύνοδο του 1351 η οποία δικαίωσε
τις θέσεις του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά και από πολλούς αναγνωρίζεται
ως η 9η οικουμενική σύνοδος. Μάλιστα η σύνοδος του 879, κατέταξε την Ζ΄
Οικουμενική Σύνοδο (789) μετά των Οικουμενικών Συνόδων.
2. Σε καμία σύνοδο οικουμενική ή και τοπική δεν λάμβαναν μέρος όλοι οι επίσκοποι π.χ.
στην Α΄ Οικουμενική Σύνοδο (Νίκαια, 325 μ.Χ.), πάλι, κατά τον
εκκλησιολόγο καθηγητή Βασίλειο Στεφανίδη, «Εν αυτή παρέστη ο Αυτοκράτωρ
και περί τους 270 επισκόπους. Οι περισσότεροι των παρόντων επισκόπων
ήσαν της Ανατολής, εκ δε της Δύσεως μόνο πέντε, ο Κορδούης Όσιος, ο
Καρχηδόνος και τρεις άλλοι επίσκοποι… τον Πάπα Σίλβεστρον
αντιπροσώπευαν δύο πρεσβύτεροι».
Στην Β΄ Οικουμενική Σύνοδο έλαβαν μέρος μόνο 150 αρχιερείς, γιατί
συνεκλήθη ως σύνοδος του Ανατολικού κράτους και γι’ αυτό δεν έλαβαν
μέρος λατίνοι αρχιερείς ούτε αντιπρόσωποι του Πάπα. Το ίδιο ίσχυε για
όλες τις συνόδους. Στη σύνοδο Φεράρας-Φλωρεντίας (1438-39) ο άγιος
Μάρκος ο Ευγενικός αντιπροσώπευε τον Πατριάρχη Αντιοχείας. Δεν
θεωρείται, λοιπόν, αντικανονικό ότι στην μέλλουσα να συνέλθει σύνοδο δεν
θα συμμετάσχουν όλοι οι επίσκοποι. Στην σύνοδο αυτή κάθε αυτοκέφαλη
Εκκλησία θα εκπροσωπείται από 24 ή 25 αρχιερείς. Ο πρώτος, ο Πατριάρχης,
Αρχιεπίσκοπος, θα συζητεί το κάθε κείμενο με τους υπ’ αυτόν αρχιερείς
και σύμφωνα με την αρχή της πλειοψηφίας θα εκφράζει το «ναί» ή το «όχι».
Και μάλιστα με ένα «όχι» το κείμενο θα απορρίπτεται από όλη την
σύνοδο.
3. Όπως έχει αναφερθεί η μέλλουσα
σύνοδος δεν θα ασχοληθεί με δογματικά θέματα. Σκοπός της είναι να
ασχοληθεί με διορθόδοξα θέματα. Επίσης να εκφράσει την ενότητα όλων των
αυτοκεφάλων εκκλησιών δηλ. την ενότητα της Ορθοδοξίας. Το
κείμενο που αναφέρεται στις σχέσεις της Ορθόδοξης Εκκλησίας με τον λοιπό
χριστιανικό κόσμο, ίσως θέλει να εκφράσει, όχι φυσικά την ένωση, αλλά
την ενότητα του χριστιανικού κόσμου, ανεξάρτητα από δόγματα, μπροστά
στην πλημμυρίδα των διαφόρων θρησκευτικών σεκτών και ιδίως του Ισλάμ,
που κατά χιλιάδες (πρόσφυγες, μετανάστες κ.ά.) κατακλύζουν τη
Χριστιανική Ευρώπη και όλο τον δυτικό κόσμο. Αλλοίμονο αν ο
χριστιανισμός θα παραμείνει αδιάφορος έναντι αυτού του κινδύνου! Τα
περί οικουμενισμού και άλλα που ακούγονται, πιστεύω, ότι δεν έχουν καμία
σχέση με τους σκοπούς της συνόδου.
Στη σύνοδο αυτή θα μετέχουν και τα 9 πατριαρχεία και όλες οι αυτοκέφαλες
Εκκλησίες, περί τους 350, ίσως και περισσότεροι, αρχιερείς, καθηγητές
θεολογικών σχολών. Αυτοί όλοι έχουν λιγότερη ευσυνειδησία,
εκκλησιολογικό φρόνημα, γνώσεις, κ.λ.π., ώστε να μη διαφυλάξουν την
Ορθοδοξία από οποιαδήποτε παρέκκλιση; Η
εκκλησιαστική ιστορία δεν αναφέρει ότι δημιουργούνται τέτοια φαινόμενα,
όπως στη μέλλουσα σύνοδο, δηλ. να προκαταλαμβάνονται αποφάσεις χωρίς να
έχει ακόμη συγκληθεί! Δυστυχώς λέγονται και γράφονται πολλά,
συγκεντρώνονται υπογραφές και εκδίδονται φυλλάδια με ποιό σκοπό; Ακόμη,
προτού συγκληθεί και αποφασίσει η σύνοδος την αποκαλούν «ληστρική»
δηλαδή αρνούνται το Συνοδικό σύστημα, δηλαδή το θεμέλιο του
εκκλησιαστικού βίου της Εκκλησίας. Καθήκον του πληρώματος της Εκκλησίας,
κληρικών και λαϊκών, είναι να προσευχόμαστε για την «εν Αγίω Πνεύματι»
σύγκληση της συνόδου, τις αποφάσεις της, που να εκφράζουν την ενότητα
της πράγματι «Μίας, Αγίας, Καθολικής και Αποστολικής Εκκλησίας.
Ευχαριστώ
Παναγιώτης Σπ. Μαρτίνης
Θεολόγος
